1.
შემცირება (˂შე˃ამცირებს; ˂შე˃მცირდება); დაკლება, მოკლება; შეკვეცა; to
reduce speed სიჩქარის შემცირება; მოძრაობის შენელება; to reduce defence
expenditure [staff] თავდაცვის ხარჯების [პერსონალის] შეკვეცა; to reduce taxes
[prices, temperature] გადასახადების [ფასების, ტემპერატურის] დაკლება; costs have
been substantially reduced ხარჯებმა მნიშვნელოვნად დაიკლო; emissions were
reduced by 20% გამოსხივება 20%-ით შემცირდა; to reduce the
term of imprisonment პატიმრობის ვადის შემცირება; to reduce the establishment შტატის
/ ხარჯების შეკვეცა;
2. შესუსტება (˂შე˃ასუსტებს), დაქვეითება; to reduce
resistance წინააღმდეგობის შესუსტება; to reduce pain ტკივილის დაცხრომა; to
reduce one's sight [one's hearing, one's taste, one's sense of smell] მხედველობის
[სმენის, გემოს შეგრძნების, ყნოსვის] დაქვეითების გამოწვევა;
3. 1) ამერ. საუბ.
წონაში დაკლება (˂და˃იკლებს), დასუსტება (შიმშილობით ან დიეტაზე ყოფნით);
she has been reducing for six weeks გახდომის მიზნით უკვე ექვსი კვირაა რაც
დიეტაზეა; to reduce in weight წონაში დაკლება;
2) გახდომა (˂გა˃ახდუნებს), გამოფიტვა; to be greatly
reduced by illness ʘ ავადმყოფობამ ძლიერ
გაახდუნა / გამოფიტა;
to
be reduced to a shadow [to a skeleton] ʘ ლანდად [ჩონჩხად] იქცა; reduced almost to
nothing ≅
ცარიელი ძვალი
და ტყავია;
4. 1)
რაიმედ ქცევა (აქცევს), გადაქცევა; to reduce to
powder დაფხვნა, ფხვნილად ქცევა; to reduce to its elements / components / ელემენტებად
/ კომპონენტებად დაშლა; to reduce to ashes [to dust, to matchwood] ნაცრად / ფერფლად
[მტვრად, ნაფოტებად] ქცევა; his clothes were reduced to rags ტანსაცმელი დაეძონძა;
to reduce theory to practice თეორიის პრაქტიკაში გამოყენება / პრაქტიკად ქცევა;
to reduce to writing წერილობით წარმოდგენა; passions were reduced to memories ძლიერი
გრძნობები მოგონებადღა იქცა;
2) ამა თუ იმ სიდიდის გადაყვანა (გადაიყვანს)
სხვა, უფრო მცირე საზომ ერთეულებში და ა.შ.; to reduce yards to inches
[dollars to cents] იარდების დუიმებში [დოლარების ცენტებში] გადაყვანა;
3) მათ.
დაყვანა (დაიყვანს), შეკვეცა; გამარტივება; to reduce fractions to a common
denominator წილადების გაერთმნიშვნელიანება / ერთ მნიშვნელამდე დაყვანა; to reduce
a common fraction to a decimal ჩვეულებრივი წილადის ათწილადად გადაქცევა;
5. 1) ამა თუ იმ მდგომარეობამდე
მიყვანა (მიიყვანს); to reduce to begging სიღარიბემდე მიყვანა, გაღატაკება; she
was reduced to begging on the streets ქალი იძულებული გახდა ქუჩაში მოწყალება
ეთხოვა / მათხოვრობა დაეწყო; to reduce to tears [to despair, to extremity] ცრემლებამდე
[სასოწარკვეთილებამდე, უკიდურესობამდე] მიყვანა; the letter reduced her to tears წერილმა
იგი ცრემლებამდე მიიყვანა;
2) რაიმემდე დაყვანა (დაიყვანს); we can reduce
the problem to two main issues შეგვიძლია პრობლემა ორ ძირითად / მთავარ საკითხამდე
დავიყვანოთ; to reduce everything to a single principle ყველაფრის ერთ პრინციპზე დაყვანა; to reduce
anomalies to rule ანომალიების ნორმისთვის მისადაგება; to reduce to an absurdity აბსურდამდე
დაყვანა; irony reduced to an art დახვეწილი / ნატიფი ირონია;
6. უპირატ.
სამხ. ჩამოქვეითება (˂ჩამო˃აქვეითებს), დაქვეითება (თანამდებობრივად, წოდებრივად
და მისთ.); to reduce in rank წოდებრივად ჩამოქვეითება,
ერთი საფეხურით წოდების ჩამოკლება; to reduce to the rank წოდებრივად
რიგითამდე ჩამოქვეითება;
7. იძულება (აიძულებს), რისამე გაკეთებინება;
to reduce to silence ʘ დაადუმა, გააჩუმა;
to reduce to submission იძულებით დამორჩილება; to reduce smb. to discipline ვინმესთვის
დისციპლინის მიჩვევა, ვისიმე დისციპლინირება; you must reduce those boys to order
ბიჭები წესრიგს უნდა მიაჩვიო;
8. აღება (აიღებს), ხელში ჩაგდება; after a
long siege they reduced the fort ხანგრძლივი ალყის შემდეგ მათ აიღეს ფორტი;
9.
მედ. ნაღრძობის ჩაყენება (˂ჩა˃აყენებს, ˂ჩა˃უყენებს), ჩასმა;
10.
ფონეტ. რედუქციის მოხდენა (˂მო˃ახდენს), რედუცირება, შესუსტება (ბგერისა,
არტიკულაციისა და მისთ.);
11. ფოტ. ნეგატივის სიმკვრივის შემცირება
(˂შე˃ამცირებს);
12. ქიმ. აღდგენა (აღადგენს; აღდგება) [იხ. აგრ.
reduction 11];
13. კულინ. დუღილით შესქელება (˂შე˃ასქელებს) წვნიანისა და მისთ.