1. 1) ამოძრავება (აამოძრავებს); გადაადგილება, გადატანა; to move furniture ავეჯის გადადგმა / გადაადგილება; to move smth. from its place რისამე ადგილიდან დაძვრა; don't move anything ყველაფერი ადგილზე დატოვეთ, ხელი არაფერს ახლოთ;
2) მოძრაობა (მოძრაობს); გადაადგილება, გადასვლა; წასვლა; to move quickly [slowly, gracefully, with dignity] სწრაფად [ნელა, მოხდენილად / გრაციოზულად, ამაყად / ღირსეულად] მოძრაობა; to move in short rushes სამხ. ნახტომისებურად მოძრაობა / წინ წაწევა; everything that moves ყველაფერი, რაც მოძრაობს; to move to another seat სხვა ადგილზე გადაჯდომა; to move to meet the pass სპორტ. გადაცემისას ბურთზე გასვლა / ბურთის მისაღებად მოძრაობა; the Earth moves round the Sun დედამიწა მზის გარშემო ბრუნავს; the procession moved through the streets პროცესია / დემონსტრაცია ქუჩებში მოძრაობდა; his life was moving towards its end მისი სიცოცხლე დასასრულს უახლოვდებოდა;
3) ვისიმე გადაყვანა (გადაიყვანს); ადგილსამყოფლის შეცვლა; სხვა სამსახურში / უწყებაში გადაყვანა; he is not to be moved until he gets well მისი გადაყვანა / ადგილიდან დაძვრა არ შეიძლება, სანამ არ გამომჯობინდება; they moved George to another prison ჯორჯი სხვა ციხეში გადაიყვანეს; to move an official (to another district) თანამშრომლის (სხვა რაიონში) გადაყვანა; to move troops სამხ. ჯარების გადასროლა / გადაადგილება;
4) შეცვლა (˂შე˃ცვლის), გადატანა; to move an event ღონისძიების გადატანა; we'll have to move the date of the party წვეულების გადატანა / დანიშნული თარიღის შეცვლა მოგვიწევს; is there any chance of moving forward the negotiations? არის მოლაპარაკების გადადების რაიმე საშუალება?
5) საცხოვრებლად სხვაგან გადასვლა (გადავა), გადასახლება; to move into town [into the country] საცხოვრებლად ქალაქში [სოფელში / აგარაკზე] გადასვლა;
2. 1) შერხევა (˂შე˃არხევს), განძრევა, ამოძრავება (ჩვეულ. სხეულის ნაწილისა); to move one's lips ტუჩების შერხევა; not to move hand or foot ≅ ხელი არ გაუნძრევია, თითი თითზე არ დაუკარებია, თავი არ შეუწუხებია; not to move a muscle ʘ ა) არ განძრეულა, კუნთი არ შერხევია; ბ) გადატ. თვალი არ დაუხამხამებია, წარბიც არ შეუხრია;
2) განძრევა (˂გა˃ინძრევა), შერხევა, ამოძრავება; he can't move ვერ ინძრევა; don't move! არ გაინძრე! ადგილიდან არ დაიძრა! you couldn't move in the bar last night ხატოვნ. წუხელ ბარში უამრავი ხალხი იყო / ტევა არ იყო / ვერ გაინძრეოდი;
3. 1) სვლის გაკეთება (˂გა˃აკეთებს) თამაშში; to move a piece ჭადრ. ფიგურის გადაადგილება, სვლის გაკეთება; it's your turn to move, it is for you to move თქვენი სვლაა;
2) მოქმედება (მოქმედებს), ზომების მიღება; to be willing to move in some matter რაიმე საქმეში მონაწილეობაზე თანხმობის განცხადება / მონაწილეობაზე დათანხმება; it's for him to move first in the matter ამ საქმეში პირველი ნაბიჯი მან უნდა გადადგას / ზომები მან უნდა მიიღოს;
4. ამოძრავება (აამოძრავებს), მოძრაობაში / მოქმედებაში მოყვანა; to move by a spring [by electricity] ზამბარის [ელექტრობის] მეშვეობით ამოქმედება; the water moves the mill-wheel წყალი წისქვილის ბორბალს აბრუნებს;
5. ტექ. მართვა (მართავს), მანიპულირება (ბერკეტებით);
6. 1) განვითარება (˂გან˃ვითარდება), მიმდინარეობა (ითქმის მოვლენების შესახებ); things are moving rapidly [slowly] მოვლენები სწრაფად [ნელა] ვითარდება; the plot of the drama moves swiftly პიესის სიუჟეტი თავბრუდამხვევი სიჩქარით ვითარდება;
2) სვლა (მიდის), წინ წაწევა (ითქმის საქმეების შესახებ); my affairs are moving ჩემი საქმეები კარგად მიდის;
7. ʘ არის, ტრიალებს (გარკვეულ წრეში, საზოგადოებაში); to move in good [high] society კარგ [მაღალ] საზოგადოებაში ტრიალი;
8. აღელვება (ააღელვებს), თანაგრძნობის აღძვრა, გულის აჩუყება; to move smb. deeply ვისიმე დიდად აღელვება / ღრმად შეძვრა; to move smb.'s heart ვინმესთვის გულის აჩუყება; he is easily moved გრძნობა ადვილად ერევა, პატარა რამეზედაც ადვილად უჩუყდება გული; nothing can move him ა) მასზე არაფერი (არ) მოქმედებს, გულს ვერაფრით (ვერ) აუჩუყებ; ბ) ვერაფრით ვერ შეაცვლევინებ აზრს / გადაწყვეტილებას; იგი ურყევია; the news moved him (very much), he was (much) moved by the news იგი (ძალიან) ააღელვა / შეძრა ამ ამბავმა;
9. 1) ʘ რითიმე შეპყრობილია; რაიმე ამოძრავებს; to be moved by jealousy ʘ ეჭვიანობითაა შეპყრობილი; anger moves him მას სიბრაზე ამოძრავებს;
2) რისამე გასაკეთებლად ვინმეს შეგულიანება (˂შე˃აგულიანებს) / იძულება; to move smb. to do smth. [to act] რისამე გასაკეთებლად [სამოქმედოდ] ვისიმე შეგულიანება; his actions moved me to speak მისმა მოქმედებებმა ამალაპარაკა;
10. ამა თუ იმ მდგომარეობადე მიყვანა (მიიყვანს); to move smb. to laughter ვინმეს გაცინება; to move smb. to tears ვინმეს ატირება; to move smb. to pity ვინმეში სიბრალულის აღძვრა, ვინმესთვის გულის აჩუყება; to move smb. to anger ვინმეს გაბრაზება; to move smb. to wrath ვინმეს განრისხება;
11. 1) წინადადების, რეზოლუციის შეტანა (შეიტანს); განცხადების გაკეთება; to move a resolution რეზოლუციის შეტანა; to move that the meeting be adjourned სხდომაზე შესვენების გაკეთების შეთავაზება;
2) (ჩვეულ. for) შუამდგომლობა (შუამდგომლობს); to move for a new trial შუამდგომლობა საქმის გადასინჯვის თაობაზე;
12. 1) მედ. კუჭ-ნაწლავის მოქმედების გამოწვევა (˂გამო˃იწვევს) / ამოქმედება;
2) ფიზიოლ. მოქმედება (მოქმედებს) ითქმის კუჭ-ნაწლავის შესახებ;
13. კომერც. 1) გაყიდვა (˂გა˃ყიდის);
2) გაყიდვა (˂გა˃იყიდება); ʘ მოთხოვნით სარგებლობს; this article is not moving ეს საქონელი ცუდად იყიდება / საღდება;
14. იშვ., მოძვ. მოწყობა (˂მო˃აწყობს), წამოწყება (ამბოხისა); პროვოცირება (ომისა);
▭ to move about, to move around 1) ადგილიდან ადგილზე გადასვლა (გადადის); მუდმივად მოძრაობა; საცხოვრებელი ადგილის / სამსახურის მუდმივად ცვლა;
2) გადატანა (გადაიტანს); გადაზიდვა; ადგილიდან ადგილზე გადადგმა;
to move along იხ. to move on;
to move aside 1) გვერდზე გაწევა (˂გა˃იწევა) / გადგომა / გადახრა;
2) გვერდზე გაწევა (გასწევს); მოცილება; to move smth. aside რისამე მოშორება/ გვერდზე გაწევა;
to move away 1) გამგზავრება (გაემგზავრება); საცხოვრებლად სხვაგან გადასვლა;
2) რისამე გადადგმა (გადადგამს), გაჩოჩება; მოცილება; to move smth. away რისამე გადადგმა / მოცილება;
to move back 1) უკან დახევა (˂და˃იხევს) / სვლა;
2) უკან დაწევა (დაწევს) / გადადგმა; the police moved us back to the pavement პოლიციამ უკან, ტროტუარზე დახევა გვაიძულა;
3) უკუსვლით სიარული (მიდის);
to move down 1) ერთი აკადემიური წლით / კლასით / კურსით უკან დაწევა (დაწევს);
2) ძირს დაწევა (დაწევს) / დაშვება;
to move forward 1) წინ მოძრაობა (მოძრაობს); წინ წაწევა;
2) რისამე წინ გადაადგილება (˂გადა˃აადგილებს); to move a gun forward სამხ. ქვემეხის გამოგორება;
to move in 1) ბინაში შესახლება (შესახლდება) / საცხოვრებლად შესვლა;
2) ვინმეზე / რაიმეზე თავდასხმა (თავს ˂და˃ესხმება), შეტევის მოწყობა;
3) შესვლა (შევა) მაყურებელთა დარბაზში და მისთ.;
to move off 1) წასვლა (წავა); გამგზავრება; გასვლა; the train is moving off მატარებელი გადის;
2) გაწევა (გასწევს); to move a book off წიგნის გაწევა;
to move on 1) გზის / მოძრაობის / მოგზაურობის გაგრძელება (˂გა˃აგრძელებს);
2) წინ წაწევა (წინ მიიწევს), ძალისხმევით გადაადგილება;
3) ერთი რამის დამთავრება (˂და˃ამთავრებს) და მეორეზე გადასვლა; can you move on to the second question? შეიძლება მეორე საკითხზე გადახვიდეთ?
4) სხვა სამსახურში გადასვლა (გადავა);
5) გასვლა (გავა), ჩავლა (ითქმის დროის შესახებ); time moves on დრო მიდის;
to move out 1) ერთი ბინიდან მეორეში გადასვლა (გადავა); we shall move out next week ბინიდან მომავალ კვირას გადავალთ;
2) გამოწევა (˂გამო˃იწევა); the drawer easily moved out უჯრა ადვილად გამოიწია;
3) გამოწევა (გამოსწევს); to move a drawer out უჯრის გამოწევა;
to move over 1) გაწევა (გაიწევა); გაჩოჩება;
2) დათმობა (˂და˃თმობს, ˂და˃უთმობს), დანებება;
to move round 1) მოტრიალება (მოტრიალდება), უკან შემობრუნება;
2) ტრიალი (ატრიალებს; ტრიალებს), ბრუნვა;
to move up 1) დაწინაურება (˂და˃აწინაურებს), წინ წაწევა; to move smb. up ვინმეს დაწინაურება / წინ წაწევა; to be moved up ʘ დააწინაურეს;
2) გაწევა (გაიწევს), მიწევა, მიჩოჩება; to move up to smb. ვინმესთან მიჩოჩება;
◇ to move heaven and earth ʘ ძალა არ დაუშურებია; ყველა ხერხსა და შესაძლებლობას მიმართა; ცა და ქვეყანა შეძრა; to move house საცხოვრებლად ახალ ბინაში გადასვლა.
Nearby words
