(
pl feet)
1. 1) ფეხი, ტერფი; big [small] feet დიდი [პატარა] ფეხები; non-kicking foot სპორტ. საყრდენი ფეხი (ფეხბურთი); on foot ა) ფეხით, ქვეითად; ბ) სიარულისას, სიარულში; გ) მსვლელობაში, მოქმედების პროცესში;
2) ცხოველის ფეხი / თათი; the fore [hind] feet ცხოველის წინა [უკანა] ფეხები / თათები;
3) pl კულინ. ღორის და ა.შ. ფეხები; jellied feet ღორის და ა.შ. ფეხების ლაბა;
4) ნაბიჯი, ნაბიჯები, სიარული, სვლა; to move at a foot's pace ჩვეულებრივი / აუჩქარებელი ნაბიჯით სიარული; swift of foot სწრაფად / მსუბუქად რომ დადის, ფეხმარდი; light [heavy] feet მსუბუქი [მძიმე] ნაბიჯ˂ებ˃ი; to miss one's foot ʘ ფეხი აერია / შეეშალა;
2. 1) ძირი, ქვედა მხარე, ბოლო; at the foot of the bed საწოლის ფეხთით / იმ ბოლოში, სადაც მწოლიარის ფეხებია ხოლმე; the foot of a ladder კიბის ძირი, ქვედა საფეხურები; at the foot of a table მაგიდის ბოლოში; at the foot of a page წიგნის და ა.შ. გვერდის ბოლოში; the foot of the procession პროცესიის ბოლო; he is at the foot of the class იგი კლასის აკადემიურად ყველაზე უფრო ჩამორჩენილ მოსწავლეთა შორისაა;
2) ძირი, ქვედა ნაწილი (მთისა და ა.შ.);
3) წინდის ტერფზე წამოსაცმელი ნაწილი;
3. ქვეითი ჯარი; foot and horse ქვეითი ჯარი და კავალერია; a regiment of foot ქვეითი პოლკი;
4. ფუტი (
სიგრძის საზომი ერთეული; = 30,48
სმ; აბრევ. ft); his height is 6 foot and 2 მისი სიმაღლე 6 ფუტი და 2 დუიმია;
5. ლექსთ. ტერფი;
6. ტექ. ფეხი, თათი, საყრდენი;
7. გეოლ. ფენის საგები / ნიადაგი; წოლელა გვერდი;
8. სათესელას ჩამთესი;
9. (pl foots) ქიმ. დანალექი, ნაწდომი (ნავთობისა და ა.შ.);
⌇ foot measure ზომა ან გაზომვა სიგრძის ინგლისურ ერთეულებში;
◇ foot to foot ხელჩართულ ქვეით ბრძოლაში; (with one's) feet foremost ფეხებით წინ / კუბოში (ითქმის მიცვალებულის შესახებ); to recover one's feet ფეხზე წამოდგომა / დადგომა (წაქცევის შემდეგ და ა.შ.); to keep one's feet ფეხზე მაგრად დგომა; ʘ არ წაიქცა, თავი შეიმაგრა; not to lift / to move, to stir / a foot ʘ ადგილიდან არ დაიძრა, ფეხი არ მოიცვალა; at smb.'s feet ვისიმე ფეხთით / ფეხქვეშ (მორჩილების / მოწიწების / აღტაცების ნიშნად); to be under / beneath / smb.'s foot / feet / ʘ ვისიმე მონა-მორჩილია; to lick smb.'s feet ʘ ვინმეს ფეხებს ულოკავს / ფეხქვეშ ეგება, ვისიმე წინაშე თავს იმცირებს; to have / to put, to set / one's foot on smb.'s neck ვისიმე დაჯაბნა / დამონება / მთლიანად დამორჩილება; to trample / to tread / under foot დაჩაგვრა; ფეხქვეშ გათელვა; to be / to get / on one's feet ა) ფეხზე ადგომა / წამოდგომა (სიტყვის სათქმელად), სიტყვის აღება (კრებაზე და ა.შ.); ბ) ფეხზე დადგომა, გამოჯანმრთელება (ავადმყოფობის შემდეგ); გ) მატერიალურად ფეხზე დადგომა, მატერიალური დამოუკიდებლობის მოპოვება; to carry / to sweep, to take / smb. off his feet ვისიმე აღტაცებაში მოყვანა; ვისიმე განცვიფრება; ვინმეში ენთუზიაზმის გამოწვევა; to die on one's feet დაღუპვა, დაქცევა; ჩაშლა, წარუმატებლობის განცდა; to find / to get, to have, to know, to take / the length of smb.'s foot ვისიმე სუსტი მხარეების გაგება, ვისიმე უკეთ გაცნობა, ვინმეზე სწორი წარმოდგენის შექმნა; to get one's foot on the ladder პირველი წარმატების მოპოვება; to get / to have / the foot of smb. ვინმესთვის გასწრება / დასწრება, ვისიმე უკან მოტოვება; to get one's foot in ა) სადმე შეღწევა, ფეხის მოკიდება; ბ) რისამე დაწყება, რაიმესათვის ხელის მოკიდება; to get up with one's wrong foot foremost ცუდ ფეხზე ადგომა; to get off on the wrong foot რისამე უიღბლოდ / ცუდად დაწყება, თავიდანვე ცუდი შთაბეჭდილების მოხდენა; to catch smb. on the wrong foot ანაზდეულად / უდროო დროს ვისიმე თავზე წადგომა / რაიმეზე წასწრება; to get / to have / cold feet შეშინება, სიმხდალის გამოვლენა; to have / to put, to stretch / one's feet under smb.'s mahogany ა) ვისიმე სტუმართმოყვარეობით სარგებლობა, სხვის ხარჯზე ცხოვრება; ბ) ვინმესთან სადილობა; to pull foot სწრაფად გაქცევა, მოკურცხვლა; to put / to set / one's foot down მტკიცე პოზიციის დაკავება, მტკიცე გადაწყვეტილების მიღება; რისამე წინააღმდეგ გამოსვლა, რისამე აღკვეთა; to put / to set / (one's) foot at / in, on / ა) ფეხის დადგმა, შესვლა, გადასვლა; ბ) საიდანმე წასვლა; to put / to set / one's / the / best foot first / foremost, forward / ა) ʘ სწრაფი ნაბიჯით მიდის, მიიჩქარის; ბ) ʘ ყოველ ღონეს ხმარობს, ცდას არ აკლებს; to put one's foot in / into / it საუბ. ხათაბალაში გახვევა, შეცდომის დაშვება; to put / to set / smb. on his feet ვისიმე ფეხზე დაყენება; ვინმესთვის ამა თუ იმ დახმარების გაწევა / ხელის გამართვა; to put / to set / smth. on foot ა) რისამე ამოქმედება, რისამე განხორციელების დაწყება; ბ) ექსპედიციის და ა.შ. აღჭურვა; to take to one's feet გაქცევა, მოკურცხვლა; with both feet ამერ. მთლიანად, სავსებით; მტკიცედ, უყოყმანოდ; to have one foot in the grave ʘ ცალი ფეხი სამარეში უდგას; to have the ball at one's feet ʘ წარმატების მოპოვების შანსი, უპირატესობა აქვს; to fall / to drop / on one's feet ≅ ბედნიერად გადაურჩა უსიამოვნებას, გასაჭირს თავი იოლად დააღწია; my foot! არ მჯერა! ნუ ტყუი! ტყუილია! to measure another man's foot by one's own last ≅ სხვებზე საკუთარი თავის მიხედვით მსჯელობა.
Nearby words
