4. 1) დაცემა (
˂და
˃ეცემა), დაღუპვა; to fall in (a) battle ბრძოლის ველზე დაცემა, ბრძოლაში დაღუპვა; those who fell at Azincourt ისინი, ვინც აზენკურის ბრძოლაში დაეცნენ / დაიღუპნენ; to fall by the sword
ʘ ხმლით განგმირეს; two elephants fell to his gun
მან ორი სპილო მოკლა
თოფით;
2) ალყაშემორტყმული ქალაქის და ა.შ. დაცემა (˂და˃ეცემა); the fortress fell ციხესიმაგრე დაეცა;
3) გადატ. დაცემა (˂და˃ეცემა); დამხობა; the Cabinet fell მთავრობა დაემხო; to fall in smb.'s estimation ვისიმე თვალში დაცემა; to fall to temptation ʘ ცდუნებას ვერ გაუძლო, შესცოდა;
4) გაწყდომა (˂გა˃წყდება); large numbers of cattle fell in the drought გვალვისაგან დიდძალი საქონელი გაწყდა;
5. რაიმეზე დაცემა (˂და˃ეცემა), მოხვედრა (შუქისა, მზერისა და ა.შ.); when his eye fell on me როდესაც მან დამინახა / მზერა მომაპყრო; his eye fell on a misprint ბეჭდვითი / კორექტურული შეცდომა თვალში მოხვდა; the sunlight fell upon the mountain მზის სხივებმა მთა გაანათა, მზის სხივები მთას მოეფინა; music fell on his ear მუსიკის ხმა შემოესმა;
6. დაშვება (˂და˃ეშვება), დაქანება, დადაბლება;
7. დანგრევა (˂და˃ინგრევა), ჩამონგრევა; ჩამოწოლა, დაწევა; many houses fell in the earthquake მიწისძვრის დროს ბევრი სახლი დაინგრა; the bank fell ნაპირმა დაიწია;
8. 1) (to, on, upon) წილად რგება (ერგება), წილად ხვდომა, შეხვდომა (აგრ. გადატ.); to fall to smb.'s share / to smb.'s lot / ʘ წილად ხვდა / ერგო; it fell to me to break the news to her მე დამეკისრა მისთვის ამ ამბის შეტყობინება; suspicion fell on him ეჭვი მასზე მიიტანეს; the responsibility falls on me პასუხისმგებლობა მე მეკისრება; the expense fell on him დანახარჯის გადახდა მას მოუხდა; honour that falls to me პატივი, რომელიც წილად მხვდა; in the absence of his superior the duty fell to him უფროსის არყოფნის დროს ეს მოვალეობა მას დაეკისრა; his property falls to his wife მისი ქონება ცოლს რჩება, ცოლია მისი მემკვიდრე;
2) ʘ მოუდის; ემთხვევა; the accent falls (up)on the last syllable სიტყვას მახვილი ბოლო მარცვალზე მოუდის; Christmas this year falls on Monday წელს შობა ორშაბათს ემთხვევა / უწევს;
9. ʘ ვისიმე მიერ ითქმის / ითქვა; ვინმეს დასცდა / წამოსცდა; not a word fell from his lips სიტყვაც არ დასცდენია; I agree with what has fallen from the last speaker ბოლო ორატორის / გამომსვლელის ნათქვამს ვეთანხმები;
10. სლ. ციხეში მოხვედრა (˂მო˃ხვდება) / თავის ამოყოფა; he fell twice ორჯერ იჯდა;
II ა
1. 1) ცვენა (ცვივა) ფოთლებისა და ა.შ. (აგრ. to fall off); blossoms fall from the trees ხეებს ყვავილი სცვივა; the petals are falling off the flower ყვავილს ფურცლები სცვივა;
2) დაცვენა (˂და˃სცვივდება) თმისა, კბილებისა (ხშ. to fall out); a child's first teeth fall ბავშვი სარძევე კბილებს იცვლის; his hair is falling მას თმა სცვივა;
2. მოსვლა (მოვა) წვიმისა, თოვლისა; rain is falling წვიმს; snow fell თოვლი მოვიდა, მოთოვა;
3. შერთვა (˂შე˃ერთვის), ჩადინება (ითქმის მდინარის შესახებ); rivers that fall into the sea მდინარეები, რომლებიც ზღვას ერთვის;
4. 1) გაბმა (˂გა˃ებმება) მახეში და ა.შ.; to fall into a snare / a trap / მახეში / ხაფანგში გაბმა; to fall into smb.'s clutches ვისიმე კლანჭებში მოხვედრა;
2) : to fall a prey [a victim] ʘ ვისიმე ნადავლად [მსხვერპლად] იქცა; to fall a prey to circumstances ʘ გარემოებათა მსხვერპლი გახდა;
5. ნაწილებად დაშლა (˂და˃იშლება); დაყოფა; to fall in(to) pieces, to fall apart / asunder / ნაწილებად დაშლა; the work falls into three divisions ნაშრომი სამ ნაწილად იყოფა; they fell into two factions ორ ფრაქციად გაიყვნენ / გაითიშნენ;
6. აზრად მოსვლა (მოუვა); when this strange idea fell into his mind როდესაც ეს უცნაური აზრი გაუჩნდა / დაებადა; it fell into my mind to write you a letter სურვილი გამიჩნდა, წერილი მომეწერა თქვენთვის;
7. გაჩენა (˂გა˃ჩნდება), დაბადება (ბატკნებისა, ლეკვებისა და ა.შ.);
8. ამერ., მოძვ. ტყის ˂გა˃ჩეხა (˂გა˃ჩეხს) / ˂გა˃კაფვა;
II ბ
1. to fall across smb., smth. შემთხვევით / მოულოდნელად შეხვედრა (˂შე˃ხვდება), ʘ ვინმეს / რაიმეს გადააწყდა / გადაეყარა;
2. to fall on / upon / smb. 1) თავდასხმა (თავს ˂და˃ესხმება), ʘ მიუხტა, მივარდა;
2) ჩახუტება (˂ჩა˃ეხუტება), მკლავების მოხვევა; to fall on / upon / smb.'s neck ვინმეს კისერზე ჩამოკიდება / ყელზე მოხვევა;
3. to fall on / upon / smth. ʘ რაიმეს (ჩვეულ. უსიამოვნოს) წააწყდა / გადაეყარა; she had fallen on hard times / evil days / მძიმე დღეები დასდგომოდა;
4. to fall in with smb. შემთხვევით გაცნობა (გაიცნობს) / კავშირის გაბმა / ურთიერთობის დამყარება;
5. to fall in with smth. 1) ʘ შეესაბამება, შეესატყვისება; ემთხვევა; it falls in exactly with my views ეს ზუსტად ეთანხმება ჩემს თვალსაზრისს;
2) მიმხრობა (˂მი˃ემხრობა); მხარის დაჭერა; დათანხმება; to fall in with a proposal წინადადებისათვის მხარის დაჭერა;
3) რისამე მხედველობაში მიღება (˂მი˃იღებს) / გათვალისწინება;
6. to fall in for smth. 1) ʘ რაიმე წილად ხვდა / ერგო; he fell in for the major share of the blame მას სხვაზე მეტი მოხვდა, სხვებზე მეტად ის დაადანაშაულეს / გაკიცხეს;
2) რისამე წილის მიღება (˂მი˃იღებს);
7. to fall among smb. ამა თუ იმ (უპირატ. ქურდების) წრეში მოხვედრა (˂მო˃ხვდება);
8. to fall under smth. 1) გამოწვევა (˂გამო˃იწვევს), დამსახურება (ეჭვისა, გულისწყრომისა და ა.შ.); to fall under smb.'s displeasure ვისიმე გულისწყრომის გამოწვევა, ʘ ვინმემ აითვალწუნა; to fall under suspicion ʘ მასზე ეჭვი მიიტანეს; to fall under smb.'s power ვისიმე ძალაუფლების ქვეშ მოხვედრა;
2) ამა თუ იმ კატეგორიაში, ჯგუფში და ა.შ. მოხვედრა (˂მო˃ხვდება); these facts fall under another category ეს ფაქტები სხვა კატეგორიას განეკუთვნება; this word falls into the class of verbs ეს სიტყვა ზმნების კლასს განეკუთვნება;
9. to fall within smth. რისამე ფარგლებში და ა.შ. ყოფნა (არის) / მოქცევა; to fall within a certain sphere of influence გარკვეული გავლენის სფეროში მოქცევა; this doesn't fall within my province ეს ჩემს კომპეტენციაში არ შემოდის;
10. to fall in(to) a state ამა თუ იმ მდგომარეობამდე მისვლა (მივა) უეცრად, მოულოდნელად ან მოვლენათა მსვლელობის შედეგად; to fall into a rage გაბრაზება, განრისხება; to fall into error შეცდომის დაშვება, შეცდომა; to fall in love ვისიმე შეყვარება; to fall into talk ალაპარაკება; ლაპარაკის ეშხში შესვლა; the custom fell into abuse ეს ზნე-ჩვეულება გადავარდა; to fall into a spin ავ. შტოპორში შესვლა; to fall into disgrace / into disfavour / ვისიმე რისხვის / წყრომის დამსახურება;
11. to fall to (doing) smth. რისამე კეთების დაწყება (˂და˃იწყებს) / შედგომა; one night I fell to thinking of the past ერთ ღამეს ჩემს წარსულს დავუფიქრდი;
12. to fall back (up)on smth. რაიმესათვის მიმართვა (მიმართავს), რისამე მოშველიება; to fall back upon lies ʘ ტყუილის თქმა დასჭირდა; to fall back upon smb.'s help ʘ ვინმეს დახმარებისთვის მიმართა; one can sometimes fall back upon the old method ზოგჯერ შეიძლება ძველი ხერხიც / მეთოდიც მოვიშველიოთ;
13. to fall down on smth. ამერ. საუბ. ნდობის დაკარგვა (˂და˃კარგავს); ʘ იმედი / მოლოდინი ვერ გაამართლა [შდრ. აგრ. to fall down 4), იხ. ▭]; to fall down on the job უგულოდ მუშაობა, ʘ სამუშაოს თავი ვერ გაართვა;
14. to fall for smb. საუბ. ʘ ვინმეთი გატაცებულია, ვინმე შეუყვარდა; every girl falls for him გოგოები ჭკუას კარგავენ მისთვის;
15. to fall for smth. საუბ. ანკესზე წამოგება (˂წამო˃ეგება); he at once fell for it ამ ანკესზე მაშინვე წამოეგო;
III ა
როგორც საერთი ზმნა შედგენილ სახელად შემასმენელში: to fall asleep დაძინება, ჩაძინება; to fall sick ავად გახდომა; to fall dumb დამუნჯება; to fall silent დადუმება; to fall vacant განთავისუფლება; to fall due ʘ გადასახდელია, ვადა გასდის, გასანაღდებელია (ითქმის თამასუქის და ა.შ. შესახებ); the rent falls due next Monday ბინის ქირის გადახდის ვადა ორშაბათს გადის; to fall a-laughing [a-crying] მოძვ. ʘ სიცილი აუტყდა [ატირდა];
▭ to fall astern ზღვ. ჩამორჩენა (˂ჩამო˃რჩება);
to fall away 1) მიტოვება (მიატოვებს), ჩამოშორება; all his old friends fell away from him ყველა ძველმა მეგობარმა მიატოვა, ყველა ძველი მეგობარი ჩამოშორდა;
2) განდგომა (განუდგება), უარყოფა (რწმენისა, შეხედულებისა და ა.შ.);
3) შემცირება (˂შე˃მცირდება), დაკლება, შესუსტება; in London trade always falls away during the summer ზაფხულობით ვაჭრობა ლონდონში ყოველთვის მცირდება / კლებულობს ხოლმე;
to fall back 1) უკან დახევა (˂და˃იხევს), უკან დაწევა (ჩვეულ. მოწინააღმდეგის მძლავრი შემოტევის შედეგად); the guns began to fire, and the troops fell back ქვემეხებმა ცეცხლი გახსნეს და ჯარი უკუიქცა;
2) გზის დათმობა (˂და˃უთმობს);
to fall behind ჩამორჩენა (˂ჩამო˃რჩება); don't fall behind in your payments დროულად / დროზე გადაიხადეთ გადასახადები;
to fall down 1) დაცემა (˂და˃ეცემა), დავარდნა;
2) დანგრევა (˂და˃ინგრევა);
3) მდინარის დინების მიმართულებით მოძრაობა (მოძრაობს) ითქმის გემის და ა.შ. შესახებ;
4) ამერ. საუბ. მარცხის განცდა (განიცდის) [შდრ. აგრ. II ბ 13];
to fall in 1) ჩამონგრევა (˂ჩამო˃ინგრევა), ჩანგრევა, ჩა˂მო˃ქცევა (სახურავისა და ა.შ.);
2) სამხ. მწყობრში ჩადგომა (˂ჩა˃დგება); მოწყობა; Company, fall in! ასეულო — მოეწყვე! (ბრძანება);
3) ვალის გადახდის, თამასუქის განაღდების, იჯარის და ა.შ. ვადის გასვლა (გავა) / ვადის ამოწურვა;
to fall off 1) ცვენა (ცვივა), ჩამოცვენა; all the leaves have fallen off ფოთლები სულ ჩამოცვივდა;
2) უკან დახევა (˂და˃იხევს); გზის დათმობა, გაცლა;
3) შემცირება (˂შე˃მცირდება), დაკლება; შესუსტება; membership of the club has fallen off this year წელს ამ კლუბის წევრთა რიცხვი შემცირდა;
4) გაუარესება (˂გა˃უარესდება), დაქვეითება; დაცემა; the quality of his painting has fallen off greatly მისი ნახატების ხარისხი საგრძნობლად გაუარესდა;
5) ზღვ. კურსიდან გადახრა (˂გადა˃იხრება);
to fall on / upon / იშვ. საქმის, სამუშაოს და ა.შ. დაწყება (˂და˃იწყებს), წამოწყება;
to fall out 1) დაცვენა (დასცვივდება) თმისა, კბილებისა;
2) სამხ. მწყობრიდან / წყობიდან გამოსვლა (გამოვა); დაშლა; "fall out, men! " — shouted the sergeant-major "ჯარისკაცებო, დაიშალეთ!" — დაიყვირა სერჟანტ-მაიორმა;
3) წაჩხუბება (˂წა˃ეჩხუბება), წაკიდება; discussing the new play the two friends fell out ახალი პიესის განხილვისას მეგობრები წაიჩხუბნენ;
4) მოხდენა (˂მო˃ხდება); ʘ აღმოჩნდება; all fell out for the best ყველაფერი მშვენივრად მოგვარდა; it fell out that ... მოხდა ისე, რომ ...; it may never fall out that we meet again შეიძლება ისე მოხდეს, რომ ჩვენ ერთმანეთს ვეღარასოდეს შევხვდეთ;
to fall over 1) წინ დავარდნა (˂და˃ვარდება), პირქვე დამხობა (ჩვეულ. ფეხის რაიმესათვის წამოკვრის ან გასრიალების შედეგად);
2) შოტლ. დაძინება (˂და˃იძინებს), ჩაძინება;
to fall through რისამე ჩაშლა (˂ჩა˃იშლება), ჩაფუშვა; the scheme fell through გეგმა ჩაიშალა;
to fall to 1) დაწყება (˂და˃იწყებს), ხელის მოკიდება, შედგომა; to fall to work სამუშაოს დაწყება, საქმისათვის ხელის მოკიდება; they fell to with good appetite მადიანად შეუდგნენ ჭამას;
2) კარის და მისთ. მიჯახუნება (მიჯახუნდება); თავისით / ავტომატურად დახურვა;
to fall together დამსგავსება (˂და˃ემსგავსება), დამთხვევა (ბგერებისა, სიტყვათა ფორმებისა);
◇ to fall at hand მოახლოება; to fall flat წარუმატებლობის / მარცხის განცდა; ʘ სასურველი შთაბეჭდილება ვერ მოახდინა; his jokes all fell flat მის ხუმრობაზე არავის გასცინებია; to fall over one another doing smth. ა) საუბ. რისამე მეტისმეტი გულმოდგინებით კეთება; ბ) გააფთრებით ბრძოლა რისამე მოსაპოვებლად / მისაღწევად; to fall all over oneself ʘ ყოველ ღონეს ხმარობს, თავს არ იზოგავს; ≅ ნემსის ყუნწში ძვრება; to fall foul of ა) ზღვ. გემების შეჯახება; ბ) წაჩხუბება, წაკიდება; that old woman falls foul of everyone she meets ის მოხუცი ქალი ყველას ეჩხუბება; to fall from grace ა) ევფ. ცოდვის ჩადენა, გზას აცდენა; ბ) ღვთის გმობა; ჭეშმარიტი სარწმუნოების უარყოფა; სულის წაწყმედა; to fall into line ა) სამხ. მოწყობა, მწყობრში ჩადგომა; ბ) დამორჩილება, დათანხმება; რისამე შესაბამისად / შესატყვისად მოქმედება; to fall into place ʘ ნათელი მოეფინა, გაირკვა; when he told me his story all the facts I had known before fell into place როდესაც თავისი თავგადასავალი მიამბო, ყველა ის ფაქტი, რომელიც ადრე ვიცოდი, ჩემთვის გასაგები გახდა; to fall into a habit რაიმეს შეჩვევა / დაჩვევა; to fall out of habit რაიმეს გადაჩვევა; he fell out of the habit of smoking თამბაქოს წევას გადაეჩვია; to fall short (of) ა) ʘ იმედი / მოლოდინი ვერ გაამართლა; ბ) ʘ საჭიროზე ნაკლებია, საკმარისი არაა; the expedition's supplies began to fall short ექსპედიციის მარაგი ილეოდა; გ) მარცხის განცდა, უშედეგოდ დამთავრება; our efforts have fallen short ჩვენი ძალისხმევა უშედეგოდ დამთავრდა; to fall on one's feet მძიმე მდგომარეობიდან თავის დაღწევა; სირთულეების, დაბრკოლებების მიუხედავად საქმის წარმატებით დასრულება; to fall to the ground ჩაშლა, ჩაფუშვა; ʘ უშედეგო აღმოჩნდა [იხ. აგრ. I 1]; to fall on one's face სრული მარცხის / კრახის განცდა; to fall between two stools მარცხის განცდა, ხელცარიელი დარჩენა; his face fell სახე შეეცვალა (იმედგაცრუების, უკმაყოფილების და ა.შ. ნიშნად).
Nearby words
