(
pl mouths [maʊðz])
1. 1) პირი; to open one's mouth ა) პირის გაღება; ბ) ალაპარაკება, ხმის ამოღება; to close / to shut / one's mouth ა) პირის დახურვა / მოკუმვა; ბ) გაჩუმება; რისამე თქმისაგან თავის შეკავება; ენისათვის კბილის დაჭერა; it sounds strange in his mouth უცნაურია მისგან ამის გაგონება, მისგან ეს უცნაურად ჟღერს; by word of mouth, მოძვ. by mouth სიტყვიერად (და არა წერილობით); from mouth to mouth ა) ამბის და ა.შ. ერთიმეორისათვის სიტყვიერად (გადაცემა); ბ) რიგრიგობით / თანამიმდევრობით (ლაპარაკი); to stop smb.'s mouth ა) ვინმეს გაჩუმება; ʘ ხელი შეუშალა / არ ათქმევინა ვინმეს რაიმე; ბ) ვინმესთვის ხმის ჩაკმენდინება; to stop smb.'s mouth with a bribe ვინმეს ქრთამით გაჩუმება; I have a foul mouth პირში ცუდი გემო მაქვს;
2) ტუჩები; kissed her on the mouth ტუჩებში აკოცა ქალს;
3) აღვირზე სათანადო რეაგირების უნარი; a well-trained horse has a good mouth კარგად გახედნილი ცხენი ზუსტად ემორჩილება აღვირს, კარგად გახედნილი ცხენის მართვა იოლია;
2. მჭამელი, "პირი"; to feed five mouths ʘ ხუთი სული ჰყავს კმაყოფაზე; useless mouth მუქთი მჭამელი, მუქთახორა;
3. საკვები, საზრდო; Christians are spiritual men; faith is their mouth, and wisdom is their food ქრისტიანები აღსავსენი არიან სულიერებით; რწმენა და სიბრძნეა მათი საზრდო;
4. 1) პირი, სახე; an open / gaping / mouth გაკვირვების / არცოდნის / უვიცობის გამომხატველი სახე;
2) გრიმასა; to make a mouth(s) (at smb.) (ვინმესთვის) გრიმასების კეთება, სახის ˂და˃მანჭვა [იხ. აგრ. ◇];
5. 1) ვისიმე ოფიციალური წარმომადგენელი, ვისიმე აზრის გამომხატველი პირი; by / through / the mouth of წარმომადგენლის პირით; as He spoke by the mouth of His holy prophets ბიბლ. როგორც გვაუწყა თავის წმიდა წინასწარმეტყველთა პირით;
2) ნათქვამი, გამონათქვამი (მეტწილად სხვას რომ მიეწერება); speeches placed in the mouths of historical figures სიტყვები, რომელთაც ისტორიულ პირებს მიაწერენ;
6. უზომოდ ბევრი ლაპარაკის ჩვევა; he is not all mouth, he gets some results მისი ლაპარაკი მხოლოდ სიტყვების რახარუხი არაა, იგი გარკვეულ შედეგებსაც აღწევს;
7. 1) სამთ. პირი (გვირაბისა);
2) კრატერი (ვულკანისა);
3) შესასვლელი (ნავსადგურში, გამოქვაბულში);
8. შესართავი (მდინარისა);
9. სამხ. 1) ტუჩი, პირი (ლულისა);
2) ყელი (მასრისა);
10. ტექ. 1) ხახა, პირი;
2) შემშვები ან გამომშვები ნახვრეტი / მილყელი;
3) მიმღები ნახვრეტი;
11. მდაბ. თავხედობა, უტიფრობა;
⌇ mouth cavity პირის ღრუ; mouth-charity სიტყვიერი / არაქმედითი მოწყალება, დეკლარაციული ხასიათის გულმოწყალება; mouth-love ყალბი / ცრუ სიყვარული; mouth-stopping კამათის, შეწინააღმდეგებისა და სხვ. სურვილს რომ აღკვეთს; a mouth -stopping argument დამაჯერებელი / განმაიარაღებელი არგუმენტი; foot and mouth disease ვეტ. თურქული;
◇ to put words into smb.'s mouth ა) ʘ ვინმეს ამა თუ იმ სიტყვებს / გამონათქვამს მიაწერს; ბ) ვინმესთვის სათქმელის კარნახი; ʘ ვინმეს ჰკარნახობს, თუ რა უნდა თქვას; to put a speech into smb.'s mouth ვინმესთვის რაიმე ნათქვამის მიწერა; to take the words out of smb.'s mouth ვინმესთვის სათქმელის წართმევა, ვინმესთვის რისამე თქმის დასწრება; to condemn oneself out of one's own mouth საკუთარი თავის საზიანოდ / წინააღმდეგ გამოსვლა ან ჩვენების მიცემა; საკუთარი შეცდომის / არამართლზომიერი ქმედების თავადვე აღიარება; to make smb.'s mouth water ვინმესთვის მადის გაღვივება, ვისიმე მადაზე მოყვანა; my mouth waters ნერწყვი მომდის; down in / at / the mouth ნირწამხდარი, დამწუხრებული; I got down in the mouth yesterday გუშინ ხასიათი წამიხდა, ცუდ განწყობაზე დავდექი; to have a big mouth ა) ხმამაღლა და ბევრი ლაპარაკი; ბ) ურცხვად ლაპარაკი; big mouth ამერ. მკვეხარა, ბაქია; to give mouth ა) ყეფის ატეხა (ითქმის სანადირო ძაღლის შესახებ, რომელმაც ნადირის კვალს მიაგნო); ბ) ლაპარაკი, რისამე თქმა / გამოთქმა; რისამე (ხმამაღლა) წამოძახება; to give mouth to სიტყვიერად გამოხატვა, განცხადება; to give mouth to a feeling საკუთარი გრძნობის სიტყვიერად / ხმამაღლა გამოხატვა; to make / to put on / a poor mouth თავის მოსაწყლება, თავის ღარიბად მოჩვენება; to meet smb. in the mouth, to run into (another's) mouth ვინმეს შეჩეხება, ვინმესთან პირისპირ შეხვედრა; to open one's mouth (too) wide ʘ ძალიან ძვირს აფასებს; to laugh on the wrong side of one's mouth ა) წუხილი, ტირილი (სიცილის ნაცვლად); ბ) მოძვ. ნაძალადევად / არაბუნებრივად გაცინება; to make up one's mouth ა) საუბრის დამთავრება, სათქმელის თქმა; ბ) რაიმე ნუგბარის კერძის ბოლოსთვის მოტოვება (დასაყოლებლად); to have one's mouth made up (for) ʘ ამერ. რისამე საჭმელადაა განწყობილი; to make a (wry, ugly, hard, etc) mouth(s) ა) სახის დამანჭვით გაკიცხვა, დაწუნება ან დაცინვა; ბ) (at, upon) ʘ არ სჯერა რაიმე; არ ეთანხმება რაიმეს; they say he does not care to be made mouths at ამბობენ, რომ სულ არ ადარდებს, რას ფიქრობენ მასზე სხვები [იხ. აგრ. 4 2)]; with full mouth, with open mouth ხმამაღლა, მთელი ხმით; to open full mouth წრეგადასულად ლანძღვა; საყვედურებით ავსება; he opened full mouth against the government შემდეგ მოჰყვა მთავრობის გაუთავებელ ლანძღვას; with one mouth იშვ. ერთხმად.