1. 1) ცხენი; riding / saddle / horse საჯდომი ცხენი; proud horse პოეტ. ფიცხი ცხენი; the flying / winged / horse მით. ფრთოსანი ცხენი; the Trojan horse ბერძ. მით. ტროის ცხენი (აგრ. გადატ.); iron horse "რკინის ცხენი" (ითქმის ორთქლმავლის და მისთ. შესახებ); to take horse ცხენზე შეჯდომა / ამხედრება; ცხენით მგზავრობა; to horse! ცხენებზე! to ride a horse to death ცხენისათვის ქანცის გაწყვეტა / სიქის გაცლა; to back the wrong horse ა) ფულის წამგებიან ცხენზე დადება (დოღში); ბ) გადატ. ანგარიშში მოტყუება / ჭკუის წაგება;
2) ზოოლ. ცხენი (Equus caballus);
3) ზოოლ. ცხენისებრთა ოჯახის წარმომადგენელი (Equidae);
2. 1) ულაყი; იაბო, დაკოდილი ცხენი;
2) აგდებ., ხუმრ. არასასიამოვნო, სასაცილო ან დიდი / მოუხეშავი / ტლანქი ადამიანი;
3. 1) კავალერია, ცხენოსანი ჯარი; horse and foot კავალერია და ქვეითი ჯარი [იხ. აგრ. ◇]; light horse მსუბუქი კავალერია;
2) (pl ფორმაუცვ.) ცხენოსანი, მხედარი; კავალერისტი; five hundred horse ხუთასი მხედრისაგან შემდგარი რაზმი;
4. სპორტ. ტაიჭი (
ტანვარჯიში); pommel horse, horse with pommels სახელურებიანი ტაიჭი; vaulting horse ტაიჭი (
ბჯენით ხტომისათვის);
5. 1) ჩარჩო, სადგარი, ჯოჯგინა; drying horse ტანსაცმლის გასაშრობი ჩარჩო / სადგარი;
2) = clothes-horse 1);
6. გეოლ. ინგრესია; ფუჭი ქანის ჩანართი მადანში;
7. ზღვ. ლეერი;
8. ამერ. სლ. კლასიკოსთა ნაწარმოებების პწკარედული თარგმანი (რომელსაც სტუდენტები ფარულად იყენებენ); "შპარგალკა";
9. ჭადრ. საუბ. მხედარი;
10. = horseplay;
11. სამხ. ისტ. ერთგვარი ტარანი;
12. სლ. ჰეროინი;
◇ horse and foot მთელი ძალით; სრულად [იხ. აგრ. 3 1)]; she vanquished them horse and foot მან მთლიანად გაანადგურა ისინი, სრული გამარჯვება მოიპოვა მათზე; dark horse იხ. dark II ◇; white horses ქოჩორა ტალღები (ზღვაზე); wooden horse იხ. wooden ◇; pale horse ბიბლ. ჩალისფერი ცხენი (რომელზედაც სიკვდილია ამხედრებული); dead horse სლ. სამუშაო, რომლის საფასურიც წინასწარაა აღებული; salt horse ზღვ. სლ. დამარილებული ხორცი; to flog a dead horse ≅ ძალ-ღონის / ენერგიის უქმად ხარჯვა; უიმედო საქმის კეთება; წყლის ნაყვა; to spur a willing horse ≅ იმ მომუშავის დაჩქარება, რომელიც ისედაც თავდაუზოგავად შრომობს; this is a horse of another / of a different / colour ≅ ეს სულ სხვა საქმეა, აქ სულ სხვა ვითარებასთან გვაქვს საქმე; hold your horses! ამერ. დამშვიდდით! დაშოშმინდით! დაწყნარდით! enough to make a horse laugh ≅ ძალიან სასაცილო; to be on / to get on, to ride, to mount / one's high horse მედიდურობა, ყოყოჩობა, დიდგულობა; come off your high horse! ნუ იბღინძები! ნუ ყოყოჩობ! to put the cart before the horse იხ. cart I ◇; you can take a horse to the water but you cannot make him drink ანდ. ცხენი შეიძლება წყალზე წაიყვანო, მაგრამ წყალს ძალით ვერ დაალევინებ; ≅ ძალად დასმული კრუხი წიწილებს ვერ გამოჩეკსო; don't look a gift horse in the mouth იხ. gift I ◇; from the horse's mouth უშუალოდ პირველწყაროდან მიღებული (ითქმის ინფორმაციის და მისთ. შესახებ).