1. 1) პოეტ. ჩვეულ. pl ცა, ზეცა, ცის თაღი, ცის კამარა; the starry [cloudless, frosty, clear] heaven(s) ვარსკვლავებით მოჭედილი [უღრუბლო, ყინვისგან მოქუფრული, მოწმენდილი] ცა; heaven's high canopy ცის თაღი / კამარა; the broad expanse of heaven ცის უკიდეგანო სივრცე; a map of the heavens ვარსკვლავიერი ცის რუკა; heaven's opened განიხვნენ ცანი; the eye of heaven ხატოვნ. დღის მნათობი, მზე;
2) არქ. ჰავა, კლიმატი;
2. 1) ბიბლ. ცა; სამოთხე; the heaven of heavens მეშვიდე ცა; he is in heaven მისი სული ზეცაშია, იგი გარდაიცვალა; the kingdom of heaven ცათა სასუფეველი;
2) ნეტარება, სამოთხე; heaven on earth, the earthly heaven ამქვეყნიური სამოთხე; the seventh heaven of delight ნეტარების მწვერვალი; in the seventh heaven მეშვიდე ცაზე;
3. (Heaven, Heavens) ამაღლ. განგება; უზენაესი ძალა / არსება; ღმერთი; merciful [righteous] Heaven მოწყალე [სამართლიანი] ღმერთი; the will of Heaven ღვთის ნება, ღვთაებრივი განგება; justice of Heaven ღვთის სამსჯავრო;
4. ერთ-ერთი ცის შვიდ
ან თერთმეტ სფეროთაგან (
ადრეული კოსმოგრაფების წარმოდგენათა მიხედვით);
5. შორისდ. მნიშვნ. ღმერთო! ღმერთო ჩემო! დასწყევლოს ღმერთმა! (გაოცების, შიშის და ა.შ. გამომხატველი შორისდებული); Heaven! She looks pretty! ღმერთო, რა ეშხიანია!
◇ Heaven forbid! ღმერთმა დაგვიფაროს! ღმერთმა ნუ ქნას! by Heaven! ღმერთმანი! ღმერთია მოწმე! good / gracious / Heavens! ღმერთო! ღმერთო დიდებულო! for Heaven's sake! ღვთის გულისათვის! how in heaven's name did you come here? რა სასწაულით მოხვდით აქ? nigger heaven ამერ. სლ. ქანდარა (თეატრში); heaven knows ა) ღმერთია მოწმე; ბ) ღმერთმა უწყის, ვინ იცის; to move heaven and earth იხ. move II ◇.