(felt)
I
1. 1) ხელით შეხება (˂შე˃ეხება), ხელით მოსინჯვა / შეგრძნობა; he felt the coat to see if it was wet პალტო ხელით მოსინჯა იმის გასაგებად, სველი ხომ არ არისო; the blind recognize objects by feeling them ბრმები საგნებს ხელით მოსინჯვით ცნობენ / შეიგრძნობენ; feel how sharp the edge of this knife is ხელით მოსინჯე / ხელი გაუსვი / ნახე ამ დანას რა ბასრი პირი აქვს; feel whether the water is warm enough ნახე / გასინჯე, წყალი საკმარისად თუ გათბა; feel how cold my hands are! ნახეთ, რა ცივი ხელები მაქვს! the doctor felt my pulse ექიმმა პულსი / მაჯა გამისინჯა;
2) ხელის და ა.შ. აქეთ-იქით მოძრაობა (ამოძრავებს), ხელის ცეცება; ხელის და ა.შ. შეხებით / ხელის ცეცებით რისამე ძებნა; he felt in his purse and took a penny out of it საფულეში ხელი ჩაყო / საფულე მოჩხრიკა და იქიდან ერთი პენი ამოიღო; he felt under his chair with his right foot and got into his shoe მან მარჯვენა ფეხით სკამის ქვეშ იატაკი მოსინჯა, თავის ფეხსაცმელს მიაგნო და ფეხი შიგ ჩაყო; he felt along the wall until he found the door იგი ხელის ცეცებით მიდიოდა კედელ-კედელ, სანამ კარს არ მიაგნო; to feel for / after / smth. ხელის და ა.შ. შეხებით / აქეთ-იქით მოძრაობით რისამე ძებნა; to feel in one's pocket for a box of matches ჯიბეში ასანთის კოლოფის ძებნა; to feel one's way ა) ხელის და ა.შ. შეხებით / ხელის ცეცებით გზის გაგნება; ბ) ფრთხილად / წინდახედულად მოქმედება;
2. 1) გრძნობა (გრძნობს), შეგრძნობა; he felt the cold touch of the wet twig მან სველი ტოტის ცივი შეხება იგრძნო; I felt the floor trembling ვიგრძენი, როგორ შეზანზარდა იატაკი; to feel smth. under one's foot ფეხქვეშ რისამე შეგრძნობა, რაიმესათვის ფეხის დაბიჯება; shut the door, please, I feel the draught კარი დახურეთ, თუ შეიძლება, ორპირი ქარია / მიბერავს; he knows how it feels to be hungry მან იცის, თუ რას ნიშნავს, იყო მშიერი / რა არის შიმშილი; she felt as if her head were bursting ისეთი გრძნობა ჰქონდა, თითქოს ტკივილისაგან, დაღლილობისაგან და ა.შ. თავი უსკდებაო; to feel smb.'s presence in the dark სიბნელეში ვიღაცის იქ ყოფნის ინტუიციურად გრძნობა; I feel ten years younger თავს ათი წლით გაახალგაზრდავებულადა ვგრძნობ; to feel pity for smb. ʘ ვინმე ებრალება / ეცოდება; ვინმესადმი სიბრალულს განიცდის; to feel smb.'s mood changing ʘ გრძნობს, რომ ვინმეს ხასიათი / გუნება ეცვლება; he doesn't feel quite himself ≅ თავს მთლად კარგად ვერ გრძნობს; he felt an awful cad doing it ამის კეთებისას იგი თავს ნამდვილ არამზადად გრძნობდა;
2) რისამე (უპირატ. მავნე ან არასასიამოვნო) ზემოქმედების განცდა (განიცდის), გრძნობა; to feel the heat [the cold] ʘ სიცხის [სიცივის] ზემოქმედებას განიცდის, სიცხისაგან [სიცივისაგან] იტანჯება; he doesn't feel the heat at all სიცხეს ვერა გრძნობს, სიცხე სრულებით არ აწუხებს; to feel the liquor ʘ ალკოჰოლის ზემოქმედებას გრძნობს; გრძნობს, რომ სასმელი მოეკიდა; to feel the effect of an accident ʘ უბედური შემთხვევის მავნე შედეგების ზემოქმედებას განიცდის;
3. განცდა (განიცდის), ამა თუ იმ ემოციის ქონა (ხშ. ითქმის არასასიამოვნო ან ტრაგიკული მოვლენებით გამოწვეული შეგრძნებების შესახებ); she feels her friend's death იგი მძიმედ განიცდის თავისი მეგობრის სიკვდილს; some people cannot feel ზოგ ადამიანს განცდის უნარი არა აქვს; to feel an insult deeply შეურაცხყოფის ღრმად / მწვავედ განცდა; he felt his son's ingratitude as if it were a wound თავისი ვაჟის უმადურობა მას ლამის ფიზიკურ ტკივილს განაცდევინებდა;
4. აღქმა (აღიქვამს), გაგება; to feel keenly the beauty of the landscape
ʘ ღრმად შეიგრძნობს პეიზაჟის სილამაზეს; to feel music [poetry] deeply
ʘ მუსიკაში [პოეზიაში] კარგად ერკვევა / ღრმადაა ჩახედული;
5. 1) ʘ გაცნობიერებული / შეგნებული აქვს; he felt the truth of what was said მას ნათქვამის სისწორე გაცნობიერებული ჰქონდა; to feel the force of smb.'s arguments ვისიმე არგუმენტაციის სიძლიერის გაცნობიერება / შეგნება; I feel that he has told the truth ვგრძნობ / ვხვდები, რომ მისი ნათქვამი სიმართლეა;
2) ჩათვლა (˂ჩა˃თვლის), მიჩნევა; it was felt to be unwise ითვლებოდა, რომ ეს გონივრული საქციელი არ იყო; I feel that I ought to say no more at present მიმაჩნია, რომ ამჟამად მეტის არაფრის თქმა არა მმართებს; I felt it necessary to interfere აუცილებლად ჩავთვალე ჩავრეულიყავი; he felt that such a plan would be unwise მას მიაჩნდა, რომ მსგავსი გეგმა უგუნური იქნებოდა;
6. წინათგრძნობის ქონა (აქვს); I felt that there was going to be a disaster წინათგრძნობა მქონდა / გული მიგრძნობდა, რომ უბედურება მოხდებოდა; I can feel winter coming ზამთრის მოახლოებას ვგრძნობ;
7. სამხ. საუბ. დაზვერვა (˂და˃ზვერავს), შეთვალიერება (ადგილისა, მოწინააღმდეგის ძალებისა და ა.შ.);
II ბ
1. 1) to feel for smb. ʘ ვინმეს თანაუგრძნობს; I feel for you deeply მე თქვენ გულითადად თანაგიგრძნობთ;
2) to feel with smb. ʘ ვინმეს თანაუგრძნობს; ვისიმე გრძნობებს, სადარდებელს და ა.შ. იზიარებს;
2. to feel up / equal / to (doing) smth. ʘ შეუძლია / გრძნობს, რომ რისამე გაკეთების უნარი შესწევს; I don't feel up to walking now ახლა ფეხით სიარულის / არსად წასვლის თავი არა მაქვს;
3. to feel like (doing) smth. ʘ რისამე გაკეთების სურვილი აქვს, რისამე გაკეთება უნდა; I feel like a cup of tea სიამოვნებით დავლევდი ერთ ფინჯან ჩაის; I feel like a walk მინდა გავისეირნო / ცოტა გავიარო; he feels like being alone მარტო დარჩენა / მარტო ყოფნა სურს; I don't feel like eating ჭამა არ მინდა, ჭამის გუნებაზე არა ვარ; if you feel like it თუ თქვენ ასე გსურთ;
4. to feel like smth. ʘ რისამე შთაბეჭდილებას ტოვებს, რისამე შეგრძნებას იწვევს, რაიმეს ჰგავს; it feels like wood [glass, velvet] ეს ხეს [მინას, ხავერდს] ჰგავს; what does it feel like to be (at) home again? როგორია კვლავ სახლში დაბრუნება? როგორ გრძნობთ თავს კვლავ სახლში დაბრუნების შემდეგ? it feels like rain ეტყობა, წვიმას აპირებს;
III ა როგორც საერთი ზმნა შედგენილ სახელად შემასმენელში:
1. ʘ ამა თუ იმ მდგომარეობაშია, თავს ამა თუ იმგვარად გრძნობს; to feel ill ʘ ავადაა, ავადმყოფობს; to feel tired ʘ დაღლილია, დაღლილობასა გრძნობს; to feel bad / badly / ʘ თავს ცუდად გრძნობს; to feel bad / აგრ. badly / about smth. საუბ. ʘ რაიმე აწუხებს; რისამე გამო წუხს / დარდობს, რაიმეს განიცდის; my foot feels better ნატკენი ფეხი უკეთა მაქვს; to feel cheap ა) იხ. cheap II 3 2); ბ) ʘ თავს ცუდად / შეუძლოდ გრძნობს; to feel empty ʘ შია, შიმშილის გრძნობას განიცდის; to feel fine ʘ თავს მშვენივრად გრძნობს; to feel seedy საუბ. ʘ თავს შეუძლოდ გრძნობს; to feel out of sorts ʘ თავს კარგად ვერა გრძნობს; უგუნებოდაა, უხალისოდაა; to feel low ʘ უგუნებოდაა, გულდამძიმებულია; to feel mean ʘ რცხვენია, დარცხვენილია; to feel small ʘ თავს დამცირებულად გრძნობს; I feel cold [hot] მე მცივა [მცხელა]; he felt sad მოწყენილი იყო; to feel strongly about smth. ძალზე სერიოზულად აღქმა, გულთან ახლოს მიტანა (აზრისა, გრძნობისა, ფაქტისა და ა.შ.); I feel very strongly about women smoking ძალზე მაწუხებს, ქალები თამბაქოს რომ ეწევიან; მე კატეგორიულად წინააღმდეგი ვარ იმისა, რომ ქალები თამბაქოს ეწევიან; he feels very strongly about it ამას იგი ძალზე დიდ მნიშვნელობას ანიჭებს, ამის თაობაზე მას სრულიად გარკვეული აზრი აქვს;
2. ამა თუ იმ შეგრძნების გამოწვევა (˂გამო˃იწვევს), შთაბეჭდილების დატოვება; the air felt warm ჰაერი თბილი იყო, ჰაერში სითბო იგრძნობოდა; how cold your hand feels რა ცივი ხელი გაქვთ; the cloth feels soft and silky (ხელის) შეხებისას იგრძნობა, რომ ეს ქსოვილი აბრეშუმივით რბილი და ნაზია; the room feels damp ოთახში სინესტეა / სინესტე იგრძნობა; the load feels heavy ტვირთი საკმაოდ მძიმე ჩანს; this chair feels very comfortable ეს სავარძელი ძალიან მოხერხებულია / კომფორტაბელურია;
▭ to feel about 1) ხელის და ა.შ. შეხებით გზის მოსინჯვით / ხელის ცეცებით მოძრაობა (მოძრაობს) / სიარული; to feel about in the dark სიბნელეში გზის ხელის და ა.შ. შეხებით / ხელის ცეცებით გაგნება;
2) ხელის და ა.შ. აქეთ-იქით მოძრაობა (ამოძრავებს), ხელის ცეცება (რისამე ძებნისას, მოსინჯვისას და ა.შ.);
to feel out 1) გამორკვევა (˂გამო˃არკვევს), გაგება (განსაკ. ვისიმე აზრისა, განზრახვათა და ა.შ.);
2) გამოკვლევა (˂გამო˃იკვლევს), შესწავლა; to feel out the situation სიტუაციის შესწავლა, ≅ ნიადაგის მოსინჯვა.