1. (to) ვისიმე, რისამე ხსენება, მოხსენიება; არაპირდაპირ მითითება; გულისხმობა; to make reference to smb., smth. ვისიმე, რისამე ხსენება / მოხსენიება; ვისიმე, რისამე დამოწმება; (a) reference to a previous conversation ადრინდელი საუბრის მოხსენიება; no further reference to him was made ის შემდგომში აღარ უხსენებიათ; შემდგომში მასზე აღარ ყოფილა ლაპარაკი; his memoirs contain many references to interesting people თავის მემუარებში ის ბევრს საუბრობს საინტერესო ადამიანებზე; in / with / reference to ოფიც. ვიმოწმებთ რა [იხ. აგრ. 9]; with reference to your reply ოფიც. ვიმოწმებთ რა თქვენს პასუხს; he made the reference to the enormous power of the mass media მან მასმედიის უდიდეს გავლენაზე / ძალაუფლებაზე გაამახვილა ყურადღება; a passing reference to the problem პრობლემის გაკვრით ხსენება;
2. 1) ტექსტის, დოკუმენტის, კანონის და მისთ. ამა თუ იმ ადგილზე მითითება, დამოწმება (ინფორმაციის მისანიშნებლად, ციტირებისას და ა.შ.); the writer gives no references to his authorities ავტორი არ უთითებს წყაროებს; list of references პირობითი ნიშნების განმარტება, ლეგენდა (რუკისა, დიაგრამისა) [იხ. აგრ. 3)];
2) პოლიგრ. სქოლიოს ნიშანი (აგრ. reference mark);
3) მითითებული / დამოწმებული წყარო / მასალა; list of references გამოყენებული ლიტერატურის სია [იხ. აგრ. 1)];
3. ძებნა, ძიება (რაიმე ინფორმაციისა); keep the telephone directory near the phone for easy reference ტელეფონის ცნობარი ტელეფონთან ახლოს გქონდეს, ნომრების პოვნა რომ გაგიადვილდეს; for future reference მომავალში / სამომავლოდ საჭიროების შემთხვევაში მისამართად / გამოსაყენებლად; to make reference to a guidebook [a catalogue, a dictionary] მეგზურში [კატალოგში, ლექსიკონში] მოძებნა / მოძიება; for reference, reference only მხოლოდ ბიბლიოთეკის შენობაში წასაკითხად / სამუშაოდ (ითქმის წიგნების შესახებ);
4. წიგნ. ვინმესთვის რჩევისათვის
ან დახმარებისათვის მიმართვა; the emergency nurse can treat minor injuries without reference to a doctor სასწრაფო დახმარების ექთანს მსუბუქი დაზიანების მკურნალობა ექიმის დახმარების გარეშე შეუძლია;
5. სპეც. კოორდინატები (კოორდინატთა ბადის ან რუკის მიხედვით); what is your reference? როგორია თქვენი კოორდინატები? რომელ / რა კოორდინატებზე იმყოფებით? a map reference კოორდინატები რუკის მიხედვით;
6. 1) წერილობითი დახასიათება, რეკომენდაცია (აგრ. letter of reference, reference letter); we will take up references after the interview გასაუბრების შემდეგ წერილობით დახასიათებებს / რეკომენდაციებს განვიხილავთ; to have good references კარგი დახასიათების / რეკომენდაციის ქონა;
2) წერილობითი დახასიათების / რეკომენდაციის გამცემი პირი, რეკომენდატორი; my previous boss will act as a reference for me დახასიათებას / რეკომენდაციას ჩემი ყოფილი უფროსი მომცემს; who are your references? ვინ გიწევთ რეკომენდაციას?
3) კომერც. რეფერენცია (საბანკო და მისთ. ამონაწერი კლიენტის გადახდისუნარიანობის შესახებ); bank / banker's / references საბანკო რეფერენციები;
7. კომისიის და მისთ. კომპეტენცია; უფლებამოსილების სფერო (აგრ. terms / იშვ. order / of reference); wide [limited] reference უფლებამოსილების ფართო [შეზღუდული] სფერო; to keep to / within / the (terms of) reference ʘ უფლებამოსილების სფეროს არ სცილდება, უფლებამოსილების სფეროში შედის; it is outside the reference of the commission ეს კომისიის კომპეტენციას ფარგლებს სცილდება;
8. უპირატ. იურ. განსახილველად გადაცემა / შეტანა / წარდგენა; the title was allowed without reference to the House of Lords ტიტული ბოძებულ იქნა ლორდთა პალატაში განხილვის გარეშე;
9. კავშირი, მიმართება, (ურთიერთ)დამოკიდებულება; reference of a fact to its cause ფაქტსა და მის გამომწვევ მიზეზთან კავშირის დადგენა; in / with / reference to წიგნ. შესახებ, თაობაზე; რაიმესთან დაკავშირებით [იხ. აგრ. 1]; I am writing to you with reference to the job advertised in yesterday's newspaper გუშინდელ გაზეთში გამოქვეყნებულ ვაკანსიასთან დაკავშირებით გწერთ; with reference to my letter of 12 October რაც შეეხება ჩემს 12 ოქტომბრის წერილს; with reference to nothing at all he asked me მოულოდნელად / ყოველგვარი მიზეზის გარეშე მკითხა; he acted without reference to me ჩემგან დამოუკიდებლად მოქმედებდა; without reference to sex or age სქესისა და ასაკის მიუხედავად;
⌇ reference (reading) list რეკომენდებული (წიგნების, ლიტერატურის) სია; reference card საცნობარო ბარათი; reference catalogue საცნობარო კატალოგი; reference librarian ა) ბიბლიოგრაფ-კონსულტანტი; ბ) ბიბლიოთეკარი, რომელიც ბიბლიოგრაფ-კონსულტანტის ფუნქციებს ითავსებს (ჩვეულ. პატარა ბიბლიოთეკებში); reference number იხ. number I 2 1); reference price კომერც. საბაზო ფასი; საორიენტაციო / საკონტროლო ფასი; reference work ცნობარი, საცნობარო გამოცემა.