1. 1) ახალი; ადრე არარსებული; new house ახალი სახლი; new discovery ახალი აღმოჩენა; the new baby საუბ. ახალშობილი; new Parliament ახლად არჩეული პარლამენტი; new members of the UN გაეროს ახალი წევრები, გაეროში ახლად მიღებული სახელმწიფოები; new washing-machine სარეცხი მანქანის ახალი მოდელი; new guard სამხ. შემცვლელი ყარაული; new arrival ახლახან მოსული (ადამიანი); ახალჩამოსული; new growth მედ. ახალწარმონაქმნი, სიმსივნე; the work is new to him ეს მისთვის ახალი სამუშაოა; new from the country სოფლიდან ახლახან / ახალი ჩამოსული;
2) ახალი, ახლად აღმოჩენილი ან ნაპოვნი; ადრე უცნობი; new planet ახალი პლანეტა; a new element was discovered აღმოჩენილ იქნა ახალი ელემენტი; new lands ადრე უცნობი / ახლად აღმოჩენილი მიწები; new pastures იხ. pasture I ◇; this information is new to me ეს ინფორმაცია ჩემთვის ახალია;
3) ახალი, უხმარი; new and second-hand books ახალი და ნახმარი წიგნები; as good as new ფაქტობრივად ახალი; ისეთივე, როგორც ახალი; new soil ახალხნული / ახალდამუშავებული მიწა, გატეხილი ყამირი;
2. 1) თანამედროვე, უახლესი; new furniture თანამედროვე ავეჯი; new literature თანამედროვე / უახლესი ლიტერატურა; new fashions უკანასკნელი / უახლესი მოდა; the new woman ა) თანამედროვე ქალი; ბ) ხშ. ირონ. ემანსიპირებული ქალი [შდრ. აგრ. new man, იხ. 4];
2) ხშ. აგდებ. ახლად მოვლენილი, ახლად "გამომცხვარი"; new aristocracy ახალი / ახლად მოვლენილი არისტოკრატია; the new rich ახლად გამდიდრებული ადამიანები, ნუვორიშები;
3. 1) (ხშ. to) რაიმეს კარგად რომ არ იცნობს, რაიმე კარგად რომ არ იცის, რაიმეს შეუჩვეველი / მიუჩვეველი; he is new to the work ჯერ ვერ შეეგუა / ვერ შეეჩვია სამუშაოს; I am new to Turin ტურინს ჯერ ცუდად ვიცნობ; new to war ბრძოლაგამოუვლელი, ჯერ ნაბრძოლი რომ არ არის (ითქმის ჯარისკაცის შესახებ); new to the saddle გაუხედნელი (ითქმის ცხენის შესახებ); to be new at the job ʘ პირველად მოჰკიდა ხელი ამ საქმეს; he is new about the house ჯერ ვერ შეეჩვია ახალ სახლს; he was frightened, being new to the sight ამგვარ სცენას შეუჩვეველს, ცოტა არ იყოს, შეეშინდა;
2) გამოუცდელი, ახალბედა; new chum ავსტრალ. საუბ. ქვეყანაში ახალჩამოსული იმიგრანტი (განსაკ. რომელიც ქვეყნის სპეციფიკას ნაკლებად იცნობს); new boy ახალბედა, გამოუცდელი (ითქმის უცხო გარემოში / პირობებში მოხვედრილი ახალგაზრდა კაცის შესახებ); new soldier ახალწვეული;
4. სხვა, სხვანაირი, ახალი; განახლებული; სულიერად / მორალურად შეცვლილი; to lead a new life ცხოვრების წესის შეცვლა, ახალი / სხვაგვარი ცხოვრების დაწყება; he has become a new man ძალიან შეიცვალა, სულ სხვა / სხვანაირ ადამიანად იქცა; the new man ა) სულიერად / მორალურად შეცვლილი / გარდაქმნილი ადამიანი; ბ)
რელიგ. ახალმოქცეული ქრ
ისტიანი [
შდრ. აგრ. new woman,
იხ. 2 1)]; to put on the new man სულიერი გარდაქმნა / განახლება; a new creature
ბიბლ. ახალი ქმნილება (
ითქმის ქრისტიანის შესახებ, რომელმაც მოინანია ცოდვები);
5. ახალი, დამატებითი, კიდევ ერთი, კიდევ რამდენიმე; I found a new mistake კიდევ ერთი შეცდომა ვიპოვე; we must make new experiments ჩვენ დამატებითი ცდები / კიდევ რამდენიმე ცდა უნდა ჩავატაროთ; to add three new rooms to one's house კიდევ სამი ოთახის მიშენება სახლისთვის; new trial საქმის ახალი / განმეორებითი განხილვა, საქმის გადასინჯვა (სასამართლოში);
6. ახალი, ახალმოსული, ახალდაკრეფილი და ა.შ.; new milk ახალმოწველილი რძე; new cheese [potatoes] ახალი ყველი [კარტოფილი];
7. არსებ. მნიშვნ. 1) ახალი რამ, სიახლე; the new must prevail over the old სიახლემ / ახალმა უნდა სძლიოს ძველს; to ring in the new ʘ სიახლეს მიესალმება;
2) იშვ. პირველი ფაზა (მთვარისა); the new of the moon ახალმთვარეობა;
8. (new-) რთული სიტყვის კომპონენტი: ახალ-, ახლად-; new-gathered berries ახლად მოკრეფილი კენკრა; new-caged beast გალიაში ახლად ჩასმული მხეცი;
◇ new army ომის დროის არმია (არარეგულარული ჯარებისაგან შემდგარი); new departure ახალი / ახლებური დასაწყისი; ახალი ამოსავალი / საწყისი წერტილი, ახლებური მოქმედება, ახალი კურსი / მიმართულება (პოლიტიკაში და ა.შ.); new from her sickness ავადმყოფობის შემდეგ სრულად რომ არ მომჯობინებულა; new tenor ამერ. ისტ. ქაღალდის ფულის ახალი ნიშანი (XVIII ს-ში); a new lease of / ამერ. on / life იმედების კვლავ ჩასახვა, სასიცოცხლო ძალისა და ენერგიის ხელახალი მოზღვავება; Mary has taken a new lease of life since she became interested in gardening მას შემდეგ, რაც მებაღეობით დაინტერესდა, მერი კვლავ ენერგიითა და სიცოცხლის ხალისით აღივსო; the new year = New Year 2); of new მოძვ. ა) ახლახან, ამას წინათ, ბოლო დროს / ბოლო ხანებში; ბ) თავიდან, ხელახლა, კვლავ, ისევ; to turn over a new leaf ახალი ცხოვრების დაწყება, გამოსწორება; to-morrow will be a new day საუბ. ≅ ჯერ გათენდეს და მერე ვნახოთ, დილისთვის გადავდოთ; to put new wine into old bottles იხ. wine I ◇; and there is nothing new under the sun ბიბლ. და არაფერია მზის ქვეშ ახალი; new brooms sweep clean ანდ. ახალი ცოცხი კარგად გვისო.