1. 1) ჩაკეტვა (˂ჩა˃კეტავს; ˂ჩა˃იკეტება), დაკეტვა; to lock a gate [a trunk] ჭიშკრის [სკივრის] ჩაკეტვა; to lock on the inside შიგნიდან ჩაკეტვა; to lock easily [automatically] ʘ ადვილად [ავტომატურად] იკეტება; does this trunk lock? ეს სკივრი / ჩემოდანი იკეტება?
2) გადატ. ʘ გულში / მეხსიერებაში ატარებს / ინახავს;
3) გადატ. ˂და˃მალვა (˂და˃მალავს), ˂და˃ფარვა, არგამხელა;
2. 1) ხელ˂ებ˃ის მოჭერა (˂მო˃უჭერს), შემოჭდობა; to lock smb. in one's arms ვინმესთვის მკლავების შემოჭდობა, გულში ვისიმე ჩაკვრა;
2) ხშ. pass შებმა (˂შე˃ებმება), შეჭიდება, შებრძოლება; locked in conflict კონფლიქტში ჩაბმული [შდრ. აგრ. ◇];
3. მჭიდროდ დაკავშირება (˂და˃აკავშირებს; ˂და˃უკავშირდება), შეერთება; გადაბმა, გადაჭდობა, გადახლართვა;
4. ჩაჭიდება (ჩაეჭიდება),
ხელ˂ებ˃ის შემოჭდობა (
ჭიდაობა);
5. ჩვეულ. pass გარშემორტყმა (გარს ˂შემო˃არტყამს; გარს ˂შემო˃ერტყმის), გარშემოვლება (ჩვეულ. to lock in); the lake is locked in / by / hills ტბა გორაკებითაა გარშემორტყმული; a ship locked in ice ყინულებში მომწყვდეული გემი;
6. დამუხრუჭება (˂და˃ამუხრუჭებს);
7. სამხ. შემჭიდროება (˂შე˃ამჭიდროებს; ˂შე˃მჭიდროვდება), მიჯრა, მწყობრის შეკვრა;
8. ტექ. ბლოკირების მოხდენა (˂მო˃ახდენს), ბლოკირება; გადაბმა, შეერთება, დამაგრება;
9. 1) დარაბვა (˂და˃რაბავს), მდინარეზე, არხზე რაბების აგება;
2) გემის რაბში გატარება (˂გა˃ატარებს), რაბვა; to lock up [down] გემის რაბში გატარება მდინარის, არხის აყოლებით [დაყოლებით];
3) რაბში გავლა (გაივლის), რაბვა (ითქმის გემის შესახებ);
▭ to lock away 1) ჩაკეტილში მოთავსება (˂მო˃ათავსებს), სადმე ჩაკეტვა;
2) იხ. to lock up 4);
to lock in სადმე ჩაკეტვა (˂ჩა˃კეტავს); დამწყვდევა;
to lock on სამხ. მიზნის დაჭერა (˂და˃იჭერს) და ავტომატურად გაცილება (ითქმის გამიზვნის სისტემის ან მისი ოპერატორის შესახებ);
to lock out 1) კარის და სხვ. ჩაკეტვით ვისიმე გარეთ დატოვება (˂და˃ტოვებს) / შიგნით არშე˂მო˃შვება;
2) მუშების სამუშაოდან დათხოვნა (˂და˃ითხოვს), ლოკაუტის გამოცხადება;
3) ტექ. განრთვა (განრთავს), გახსნა;
4) სპეც. ავტომატურად დროებით შეჩერება (˂შე˃აჩერებს) / ბლოკირება (მოწყობილობის ან სისტემის მოქმედებისა);
to lock up 1) სადმე ჩაკეტვა (˂ჩა˃კეტავს), ჩაკეტილში / საიმედო ადგილას შენახვა; to lock smth. up in a drawer რისამე უჯრაში ჩაკეტვა / ჩაკეტილ უჯრაში შენახვა;
2) სახლის და სხვ. ყველა კარისა და ფანჯრის ჩაკეტვა (˂ჩა˃კეტავს); to lock up for the night ღამისათვის / დაძინების წინ სახლში ყველა კარისა და ფანჯრის ჩაკეტვა;
3) სადმე ჩაკეტვა (˂ჩა˃კეტავს) / გამოკეტვა / დამწყვდევა; to lock up the cat in a closet კატის საკუჭნაოში ჩამწყვდევა; to lock oneself up in one's room ʘ საკუთარ ოთახში ჩაიკეტა;
4) საუბ. ციხეში ან საგიჟეთში ჩასმა (˂ჩა˃სვამს) / გამოკეტვა;
5) კაპიტალის რაიმე იმდაგვარში დაბანდება (˂და˃აბანდებს), რისი ფულად ქცევაც ადვილი არ არის;
6) დამალვა (˂და˃მალავს), დაფარვა, არგამხელა (საიდუმლოსი, საკუთარ განზრახვათა და ა.შ.);
7) პოლიგრ. საბეჭდი ფორმის / სასტამბო ანაწყობის ჩარჩოში ჩასმა (˂ჩა˃სვამს);
◇ to lock the stable door after the horse / the steed / is stolen საჯინიბოს კარის ჩაკეტვა მას მერე, რაც ცხენი უკვე მოიპარეს; დაგვიანებული ზომების მიღება; to lock horns საუბ. ა) შებმა, წაჩხუბება; ბ) დავაში / კამათში ჩაბმა.
მეზობელი სიტყვები
