4. სპორტ. ბურთის დარტყმა (
˂და
˃არტყამს),
ბურთის საითკენმე გაგზავნა / თამაში; she played the ball and ran forward მან ბურთი დაარტყა და წინ გაიქცა; she played the ball low, just over the net
მოთამაშემ ბურთი დაბალზე, ბადეზე ოდნავ ზევით, დაარტყა; he played the ball back to the goalkeeper მან ბურთი უკან მეკარეს გაუგორა / მიაწოდა; he played a backhand volley მან ბურთს მიწაზე დაუშვებლად ბეკჰენდით დაარტყა; a good snooker player takes time deciding which shot to play სნუკერის კარგი მოთამაშე ერთხანს დაფიქრდება ხოლმე სანამ გადაწყვეტდეს, თუ რანაირად დაარტყას ბურთს;
5. 1) ჭადრ. თამაში (თამაშობს, ითამაშებს), ამა თუ იმ ფიგურით სვლის გაკეთება; she played her bishop მან კუ ითამაშა / კუთი გააკეთა სვლა;
2) ბანქ. თამაში (თამაშობს, ითამაშებს), კარტის / ბანქოს ჩამოსვლა; to play one's ace [a trump] ტუზის [კოზირის] ჩამოსვლა; he played a ten of spades იგი ყვავის ათიანს ჩამოვიდა; he played out of turn! მისი თამაშის ჯერი არ იყო!
6. 1) დაკვრა (˂და˃უკრავს), შესრულება (საკრავზე, მუსიკალური ნაწარმოებისა და მისთ.); to play the piano [violin, flute, guitar] ფორტეპიანოზე [ვიოლინოზე, ფლეიტაზე, გიტარაზე] დაკვრა; he learned to play the clarinet at the age of ten ათი წლის ასაკში მან კლარნეტზე დაკვრა ისწავლა; she played a Bach prelude ქალმა ბახის პრელუდია დაუკრა / შეასრულა; play us that new piece, play that new piece to us დაგვიკარით / შეგვისრულეთ ის ახალი ნაწარმოები; in the distance a band was playing სადღაც შორს ორკესტრი / ბენდი უკრავდა; play up a bit – I can hardly hear you! ცოტა ხმამაღლა დაუკარი – ძლივს მესმის!
2) დაკვრა (˂და˃უკრავს), ჟღერა (ითქმის მუსიკის, მუსიკალური საკრავის შესახებ); just then the music began to play სწორედ ამ დროს მუსიკამ დაიწყო დაკვრა; somewhere in the house a guitar is playing სახლში სადღაც გიტარა უკრავს;
7. 1) დაკვრა (˂და˃უკრავს), აღწარმოება (ბგერისა, ელექტრონული და სხვ. ჩანაწერისა და მისთ.); ამა თუ იმ ხელსაწყოს ჩართვა / ამუშავება (აუდიო- ან ვიდეოჩანაწერის აღსაწარმოებლად) [შდრ. აგრ. play I 8]; he isn't allowed to play the gramophone after ten o'clock მას ათი საათის შემდეგ გრამოფონის / ფირფიტასაკრავის დაკვრის / ჩართვის / მოსმენის უფლება არა აქვს; she played her records too loudly იგი თავის ფირფიტებს მეტისმეტად მაღალ ხმაზე უკრავდა / უსმენდა; I thought we'd play some tapes მე კი მეგონა, მაგნიტოფონით რაიმე ფირებს / ჩანაწერებს დავუკრავდით / მოვისმენდით; play their new CD for me / play me their new CD /, please მათი ახალი სი-დი ჩანაწერი ჩამირთე / დამიკარი / გაუშვი / მომასმენინე, თუ შეიძლება; DJs playing the latest house and techno tracks დი-ჯეები, რომლებიც "ჰაუსისა" და "ტექნოს" სტილის უახლეს ჩანაწერებს უკრავენ; play the last few minutes of the video again თავიდან გაუშვი / ჩართე ვიდეოჩანაწერის ბოლო რამდენიმე წუთი;
2) დაკვრა (˂და˃უკრავს), ჟღერა, ხმის გამოცემა (ითქმის მაგნიტოფონის, რადიოს, უპირატ. მუსიკალური ჩანაწერის და მისთ. შესახებ); my favourite song was playing on the radio რადიოთი ჩემს საყვარელ სიმღერას გადმოსცემდნენ / ჩემი საყვარელი სიმღერა ჟღერდა; what a time a reel of tape can play! რა დიდხანს შეუძლია დაკვრა / ჟღერა მაგნიტური ლენტის ერთ ბობინას! the radio was playing very loudly რადიო მეტისმეტად ხმამაღლა უკრავდა / ჟღერდა;
8. 1) როლის თამაში (თამაშობს) / შესრულება (თეატრალურ წარმოდგენაში, კინოფილმში და მისთ.); he had always wanted to play Othello მას ყოველთვის სურდა, ოტელო / ოტელოს როლი ეთამაშა; the part of Elizabeth was played by Cate Blanchett დედოფალ ელისაბედის როლს კეიტ ბლანშეტი თამაშობდა; Streep plays a shy, nervous woman მერილ სტრიპი მორცხვ, ნერვიულ ქალს თამაშობს / ასახიერებს; playing a character so different from herself was a challenge მისგან ესოდენ განსხვავებული პერსონაჟის როლის თამაში მისთვის ნამდვილი გამოწვევა იყო;
2) (in) გადატ. როლის თამაში (თამაშობს, ითამაშებს) / შესრულება, ზეგავლენის მოხდენა (მოვლენათა განვითარებაზე და მისთ.) [იხ. აგრ. part I 5 2) და ◇]; the media played an important part in the last election ბოლო არჩევნებში მედიამ მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა; the UN would play a major role in monitoring a ceasefire გაეროს დიდი როლი უნდა ეთამაშა ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმების შესრულების მონიტორინგში; the United States played a key role in getting the hostages released შეერთებულმა შტატებმა დიდი / საკვანძო როლი ითმაშა მძევლების განთავისუფლების საქმეში;
9. თავის რაიმედ მოჩვენება (˂მო˃აჩვენებს) / მოკატუნება, თავის რაიმედ გასაღება; ვისიმე როლის თამაში (ცხოვრებისეულ სიტუაციებში და მისთ.); to play deaf ყრუდ თავის მოკატუნება, სიყრუის სიმულირება; to play the fool სულელობა, განზრახ სულელურად ქცევა; ოინბაზობა, მასხარაობა [იხ. აგრ. fool¹ I ◇]; to play dumb თავის მოსულელება; ʘ თავი ისე უჭირავს, თითქოს რაიმე არ ესმოდეს, არაფერი იცოდეს, და მისთ.; "what do you mean?" "Don't play dumb" "რას გულისხმობ?" – "თავს ნუ ისულელებ / გულუბრყვილოდ ნუ მაჩვენებ"; the skipper played the innocent, but smuggled goods were found on his vessel შკიპერს თავი უცოდველი ადამიანივით / ≅ მამა აბრამის ბატკანივით ეჭირა, მაგრამ მის გემზე კონტრაბანდული საქონელი იპოვეს; some snakes fool predators by playing dead ზოგიერთი გველი თავს იმკვდარუნებს და მტაცებლებს ასე ატყუებს; she felt she had to play the good wife ქალი მიხვდა, რომ კარგი ცოლის როლი უნდა ეთამაშა; she likes to play the great lady დიდგვაროვანი ქალბატონივით თავის დაჭერა უყვარს; the accusation that scientists are playing God ბრალდება, რომ მეცნიერებს თავი ღმერთად / ყოვლისშემძლეებად წარმოუდგენიათ; would you mind playing host? სტუმრებს ხომ არ გაუმასპინძლდებოდი?
10. ʘ წარმოდგენილია, სრულდება, გადის (ითქმის სპექტაკლის ან კინოფილმის შესახებ); "Macbeth" is playing at the Theatre Royal in York "მაკბეთი" იორკის "სამეფო თეატრში" გადის; a production of "Carmen" was playing to packed houses "კარმენის" დადგმა ხალხით გაჭედილ დარბაზებში / სრული ანშლაგით სრულდებოდა;
11. რაიმენაირად მოქცევა (˂მო˃იქცევა) / მოქმედება; he played the situation carefully for maximum advantage ამ სიტუაციაში მან ფრთხილად და თავისთვის მაქსიმალურად სასარგებლოდ იმოქმედა; how do you want to play this meeting? როგორ აპირებ მოქმედებას ამ შეკრების დროს? to play it safe ფრთხილად მოქმედება, რისკისთვის თავის არიდება; investors are playing it cautious, and they're playing it smart ინვესტორები ფრთხილად და ჭკვიანურად მოქმედებენ; to play it cool სიმშვიდის შენარჩუნება, მშვიდად მოქცევა; გულგრილად / აუღელვებლად თავის დაჭერა ან თავის მოჩვენება;
12. თამაში (თამაშობს), სწრაფად მოძრაობა, ლივლივი (აგრ. გადატ.); sunlight played on the surface of the lake ტბის ზედაპირზე მზის შუქი თამაშობდა / ლივლივებდა; little beams of light played over the sea ზღვაზე სინათლის ათინათები დათამაშობდა / ლივლივებდა; a smile played across her lips ქალს ტუჩებზე ღიმილი დასთამაშებდა;
13. წყლის ჭავლის ამოშვება (˂ამო˃უშვებს) / გამოშვება, ჩქეფა (ითქმის შადრევნის, ონკანის და სხვ. შესახებ); a fountain was playing in the courtyard outside გარეთ, შიგა ეზოში შადრევანი ჩქეფდა / ჩუხჩუხებდა; the gardener's hosepipe is playing on the orange-trees მებაღის შლანგი ფორთოხლის ხეებს წყალს ასხამს / რწყავს [შდრ. აგრ. 14 1)];
14. 1) (on) რაიმეზე მიმართვა (მიმართავს) წყლის ჭავლისა, სინათლის სხივისა და სხვ.; he played the water from the hose onto the garden მან შლანგით წყალი ეზოს მოასხა / ეზო მორწყა; firefighters played their hoses onto the base of the fire მეხანძრეებმა თავიანთი შლანგებით წყალი ცეცხლის ძირზე მიუშვეს [შდრ. აგრ. 13]; another battery which Marlborough erected to play upon the south-eastern bastion კიდევ ერთი საარტილერიო ბატარეა, რომელიც ლორდმა მარლბორომ სამხრეთ-აღმოსავლეთი ბასტიონისთვის ცეცხლის დასაშენად განალაგა;
2) სროლა (ისვრის) [შდრ. აგრ. gunplay]; the cannon on each side began to play თითოეულ მხარეზე ქვემეხებმა სროლა დაიწყეს; they never cease playing with their ordnance, till they have laid all level with the ground თავიანთი არტილერიიდან სროლას მანამ არ შეწყვეტენ, სანამ ყველაფერს მიწასთან არ გაასწორებენ;
15. 1) აზარტული თამაშების თამაში (თამაშობს), ფულზე თამაში; სანაძლეოს დადება, ფსონის ჩამოსვლა; he plays the horses იგი ცხენებზე ფულს დებს / ტოტალიზატორზე თამაშობს ხოლმე (დოღისას);
2) ბირჟაზე თამაში (თამაშობს), სპეკულირება; I was a rich man but unfortunately I played the market მდიდარი ადამიანი ვიყავი, მაგრამ ჩემდა საუბედუროდ ბირჟაზე თამაში დავიწყე;
16. (with) 1) არასერიოზულად ან უპასუხისმგებლოდ მოპყრობა (˂მო˃ეპყრობა) / მოკიდება, რაიმესთან თამაში; she tends to play with men's emotions ეს ქალი მამაკაცების გრძნობებით თამაშობს / მამაკაცების გრძნობებს ანგარიშს არ უწევს ხოლმე; she realized that Patrick was merely playing with her ქალი მიხვდა, რომ პატრიკისთვის მასთან ურთიერთობა უბრალოდ თამაში იყო;
2) რითიმე, რისამე თამაში (თამაშობს, ათამაშებს), რისამე ხშირ-ხშირად შეხება, მოძრაობა, ხელში წვალება; she was playing with her hair იგი თავის თმას / თმის კულულ˂ებ˃ს ხელში ათამაშებდა / აწვალებდა; she stared at the floor, idly playing with the strap of her handbag ქალი იატაკს მისჩერებოდა და ხელში თავისი ხელჩანთის ღვედს ათამაშებდა / აწვალებდა; she was just playing with her food – she didn't eat a mouthful საჭმლით უბრალოდ თამაშობდა / საჭმელში უბრალოდ კოვზს ურევდა – ერთი ლუკმაც არ უჭამია; stop playing with the light switch! სინათლის ამომრთველს ნუ აწვალებ! თავი დაანებე სინათლის ჩართვა-გამორთვას!
3) რაიმეზე ფიქრი (ფიქრობს), გეგმის, რისამე შესაძლებლობის განხილვა (უპირატ. ნახევრად სერიოზულად); after university, I played with the idea of teaching English in China უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ ჩინეთში ინგლისური ენის სასწავლებლად წასვლაზე ვფიქრობდი; we were playing with the possibility of moving to Glasgow ჩვენ საცხოვრებლად გლაზგოში გადასვლის შესაძლებლობას განვიხილავდით;
4) რისამე მოსინჯვა (˂მო˃სინჯავს), რითიმე თამაში (მხატვრული ან იუმორისტული ეფექტის მისაღწევად); in this poem he plays with words which sound alike ამ ლექსში ავტორი მსგავსი ჟღერადობის / სიტყვებს იყენებს / სიტყვებით თამაშობს; the composer plays with the exotic sounds of Japanese instruments კომპოზიტორი იაპონური საკრავების ეგზოტიკური ხმებით ექსპერიმენტირებს / თამაშობს;
▭ to play about (with) 1) რითიმე თამაში (თამაშობს), დაუდევრად ან უპასუხისმგებლოდ რისამე მოპყრობა; უპასუხისმგებლოდ ან არასერიოზულად ქცევა; to play about with a young girl's affections ქალიშვილის გრძნობებით თამაში; ქალიშვილის გრძნობებისადმი უპასუხისმგებლო დამოკიდებულების გამოჩენა;
2) საუბ. ვინმესთან რომანის / სასიყვარულო ინტრიგის ქონა (აქვს), მეუღლისთვის ღალატი; ≅ ვინმესთან ერთობა;
to play along (with) ვინმეს, რაიმეს დათანხმება (˂და˃ეთანხმება), დაყოლა (უპირატ. მხოლოდ გარეგნულად / მოჩვენებითად); I know you don't like his idea, but just play along with him for a while ვიცი, მისი აზრი არ მოგწონს, მაგრამ მოდი, ერთხანს ნუ შეეწინააღმდეგები / თავი ისე დაიჭირე, თითქოს ეთანხმები; she had to play along and be polite იგი იძულებული იყო, სხვებისთვის ანგარიში გაეწია და თავაზიანობა გამოეჩინა;
to play around 1) = to play about 1); don't play around with my tools! ჩემი ინსტრუმენტებით / იარაღებით ნუ თამაშობ! stop playing around and get on with your homework! თამაშს / მაიმუნობას თავი დაანებე და საშინაო დავალების შესრულებას შეუდექი!
2) = to play about 2); wasn't she playing around with another man? ქალი სხვა კაცს ხომ არ ხვდებოდა? her husband is always playing around მისი ქმარი სულ სხვა ქალებთან ერთობა / დადის;
to play at ზერელად ან უგულისყუროდ რისამე კეთება (აკეთებს); ზერელე ან არასერიოზული დამოკიდებულების გამოჩენა (ამა თუ იმ საქმიანობის მიმართ); his parents are so rich that he can just play at business / at being a businessman / მისი მშობლები იმდენად მდიდრები არიან, რომ მას შეუძლია ბიზნესს / ბიზნესმენობას დიდი დრო და ენერგია არც კი დაუთმოს; she's only playing at being an actress – she's going off to law school next year მსახიობობას სერიოზულად არ ეკიდება / დიდ მნიშვნელობას არ ანიჭებს – გაისად იურიდიულ სასწავლებელში აპირებს სწავლის დაწყებას;
to play away 1) სპორტ. გასვლაზე / მოწინააღმდეგის მოედანზე თამაში (თამაშობს), გასვლითი თამაშის / მატჩის ჩატარება (ითქმის სპორტული გუნდის შესახებ) [იხ. აგრ. away I 2];
2) სხვასთან ინტიმური ურთიერთობის ქონა (აქვს); ʘ სხვასთან დადის, სხვას ხვდება (ითქმის დაქორწინებული ან მუდმივ პარტნიორთან ურთიერთობის მქონე ადამიანის შესახებ);
to play back აღწარმოება (აღაწარმოებს), მოსმენა ან ნახვა (აუდიო- ან ვიდეოჩანაწერისა და მისთ.) [შდრ. აგრ. playback]; he played back his answering machine messages მან თავის ავტომოპასუხეზე ჩაწერილი შეტყობინებები ჩართო / მოისმინა; play that last section back to me again ბოლო ნაწილი კიდევ ერთხელ გაუშვი / მომასმენინე / მაჩვენე;
to play down რისამე მნიშვნელობის შემცირება (˂შე˃ამცირებს); ნაკლებად სერიოზულად / მნიშვნელოვნად, ნაკლებად სავარაუდოდ და ა.შ. რისამე წარმოჩენა ან წარმოჩენის ცდა [შდრ. აგრ. downplay]; military spokespeople tried to play down the seriousness of the disaster სამხედრო უწყების წარმომადგენლები / სპიკერები კატასტროფის სერიოზულობის შემცირებას შეეცადნენ; management has been playing down the possibility of job losses ადმინისტრაცია სამუშაო ადგილების დაკარგვის შესაძლებლობის ნაკლებად რეალურად / სავარაუდოდ წარმოდგენას ცდილობს;
to play off 1) სპორტ. გადამწყვეტი ან დამატებითი თამაშის / მატჩის ჩატარება (˂ჩა˃ატარებს) / გამართვა (გამარჯვებულის გამოსავლენად) [შდრ. აგრ. play-off ან playoff ]; the top two teams will play off for the country title პირველ ორ ადგილზე გასული გუნდები გადამწყვეტ მატჩს ითამაშებენ ქვეყნის ჩემპიონის გამოსავლენად; the losing semifinalists will play off for third place ნახევარფინალებში დამარცხებული გუნდები მესამე ადგილისთვის მატჩში შეხვდებიან ერთმანეთს;
2) (against) ვისიმე ვინმესთან დაპირისპირება (˂და˃აპირისპირებს, ˂და˃უპირისპირებს), წაკიდება; შეჯიბრებაზე ან კონკურენციაზე წაქეზება / შეგულიანება (განსაკ. პირადი სარგებლის მისაღებად); she played her two rivals off against each other and got the job herself მან ორი თავისი კონკურენტი ერთმანეთს დაუპირისპირა / წაჰკიდა და სამუშაო ადგილი თავად ჩაიგდო ხელში; management policy seemed to be to play one department off against another შთაბეჭდილება რჩებოდა, რომ ადმინისტრაციის პოლიტიკა ერთი დეპარტამენტის მეორესთან წაკიდებას ითვალისწინებდა; the house seller may try to play one buyer off against another, to raise the price ფასის გასაზრდელად, სახლის გამყიდველი შეიძლება ერთი მყიდველის მეორისათვის დაპირისპირებას / მყიდველებს შორის კონკურენციის გაღვივებას შეეცადოს;
to play out უპირატ. pass ან refl მოხდომა (˂მო˃ხდება), ადგილის ქონა, განვითარება; it will be interesting to see how the election plays itself out საინტერესო იქნება იმის ნახვა, თუ როგორ ჩატარდება არჩევნები; their love affair was played out against the backdrop of war მათი სასიყვარულო რომანი ომის ფონზე განვითარდა; let's wait and see how things play out დავიცადოთ და ვნახოთ, როგორ განვითარდება მოვლენები;
to play up 1) რისამე გაზვიადება (˂გა˃აზვიადებს), უფრო მნიშვნელოვნად ან სერიოზულად რისამე წარმოჩენა ან წარმოჩენის ცდა; the official report plays up the likely benefits of the scheme, but glosses over the costs ოფიციალური ანგარიში პროექტის სავარაუდო სარგებელს / უპირატესობებს აზვიადებს, სამაგიეროდ ხარჯების საკითხის მიჩქმალვას ცდილობს;
2) საუბ. ვინმესთვის ტკივილის ან უსიამოვნების მიყენება (˂მი˃აყენებს) / გამოწვევა; ვინმესთვის პრობლემების შექმნა; my shoulder is playing me up today დღეს მხარი მტკივა; my knee's been playing me up this week მთელი ეს კვირაა, მუხლი მტკივა / მაწუხებს; the car's playing up again მანქანა ისევ ურევს / წესიერად არ მუშაობს;
3) საუბ. ცუდად მოქცევა (˂მო˃იქცევა) ; the boys have been playing up at school again ბიჭები სკოლაში ისევ ცუდად იქცევიან; the kids have been playing up all day ბავშვები მთელი დღეა ცუდად იქცევიან / ცელქობენ;
◇ go play with yourself! უხეშ. თავი დამანებე! მომშორდი აქედან! მიდი რა, საქმე ნახე! oh, go play with yourself! წადი რა, თავი დამანებე! to have smth. to play with საუბ. რისამე ქონა (უპირატ. ითქმის ფულის ან დროის შესახებ); having only £200 to play with, they bought a second-hand piano რადგანაც ხელთ მხოლოდ 200 გირვანქა სტერლინგი ჰქონდათ, ნახმარი პიანინო იყიდეს; the budget is very tight, so there isn't much money to play with ბიუჯეტი ძალზე მწირია, ამდენად ჩვენს განკარგულებაში ბევრი ფული არ არის; to play on smth. რისამე გამოყენება, რითიმე სარგებლობა; რაიმეზე თამაში; this film about handicapped people is just playing on people's sympathy უნარშეზღუდული ადამიანების შესახებ გადაღებული ეს ფილმი უბრალოდ ხალხის / მაყურებლის თანაგრძნობაზე თამაშობს / არის გათვლილი; an election campaign which plays on the population's fear of change საარჩევნო კამპანია, რომელიც იყენებს მოსახლეობის შიშს ცვლილებებისადმი; the ad plays on our emotions, showing a doctor holding a newborn baby ახალშობილი ჩვილით ხელში მდგომი ექიმის ჩვენებით ეს რეკლამა ჩვენს ემოციებზე თამაშობს; to play truant, ამერ. საუბ. to play hooky სკოლის უნებართვოდ / არასაპატიო მიზეზით გაცდენა, "შატალოზე" წასვლა [იხ. აგრ. truant
◇ და hooky²]; to play upon smth. = to play on smth. [იხ. ◇]; to play with oneself საუბ. ევფ. მასტურბირება; what is smb. playing at? რას აკეთებს? რას სჩადის? (გაბრაზების, აღშფოთების გამოსახატავად); what the hell are you playing at? რა ჯანდაბას აკეთებ, თუ იცი? what is that driver playing at? რას აკეთებს / რას შვრება ის მძღოლი! to play fast and loose იხ. fast² II ◇; to play the man იხ. man I 1 1).
Nearby words
